Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2010

Κάρολος Κουν για τον Γ. Χρήστου: «...Δεν έχουμε καταλάβει τί χάσαμε. Τι έχασε η μουσική, αυτό δεν είμαι εγώ σε θέση να το πω, με το θάνατό του. Αλλά δεν έχουμε καταλάβει και τι έχασε η τραγωδία. Και σ' αυτόν τον τόπο πολύ αργά αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τι μας έλειψε.»

Δύο σπάνια βίντεο. Μοναδικά. Στο πρώτο ο Γιάννης Χρήστου στο στούντιο ηχοληψίας με τον Κάρολο Κουν παρόντα, σε φιλμάκι ερασιτεχνικής λήψης του Μίμη Κουγιουμτζή, είναι ίσως η μόνη ζωντανή καταγραφή του συνθέτη στην Ελλάδα. Το υπόγειο στούντιο ΕΡΑ ήταν στη Σταδίου, λίγο πιο κάτω απ' το Θέατρο Τέχνης. Ο Κουν παρακολουθεί από μια γωνιά καπνίζοντας συνεχώς. Η ηχοληψία τέλειωσε γύρω στις τρεις. Όλοι θα συναντηθούν στο εστιατόριο Κεντρικόν που είναι απέναντι απ' το Στούντιο. «Με τον Χρήστο δούλεψα αφάνταστα δημιουργικά. Δεν είναι δική μου δουλειά οι Πέρσες. Όσο είναι δική μου είναι και δική του. Γιατί αλληλοερεθιζόμασταν... Δούλευε εκείνος πάνω στον ήχο. Έκανε μια ενορχήστρωση του λόγου. Πολύτιμη. Δεν ξέρω πώς θα την ξανακάνω ποτέ. Μου 'πε χαραχτηριστικά η μάνα του την ημέρα που πέθανε: - Και τώρα εσύ τί θα κάνεις;
Η τραγωδία είναι μια μορφή θεάτρου ηχητική και πλαστική μαζί. Για να δοθούν ορισμένα νοήματα παρακάτω. Η πλαστικότητα ως ένα βαθμό είναι πεδίο που το γνωρίζω, το ξέρω καλά, το αισθάνομαι πολύ. Δεν έχουμε καταλάβει τί χάσαμε. Τι έχασε η μουσική, αυτό δεν είμαι εγώ σε θέση να το πω, με το θάνατό του. Αλλά δεν έχουμε καταλάβει και τι έχασε η τραγωδία. Και σ' αυτόν τον τόπο πολύ αργά αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τι μας έλειψε.»



Αποσπάσματα από την επομπή Παρασκήνιο της ΕΤ1 για τον Κάρολο Κουν, που προβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2008.
1. Σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό από τη συνεργασία του Κάρολου Κουν με τον Γιάννη Χρήστου για τους Πέρσες του Αισχύλου.
2. Απόσπασμα συνομιλίας με το Δημήτρη Μαρωνίτη.
3. Σκηνές από τις πρόβες των Βακχών του Ευριπίδη στην Επίδαυρο.



Iστορική στιγμή του 1966 και ιστορική φωτογραφία. Από αριστερά, ο δημοσιογράφος και μεταφραστής Kώστας Σταματίου, ο συνθέτης Γιάννης Xρήστου, η σκηνογράφος Xλόη Γεωργάκη - Oμπολένσκι και ο Kάρολος Kουν. O Xρήστου με τη μουσική του στους «Bατράχους» το 1966 άνοιξε έναν καινούργιο δρόμο που κανείς δεν τόλμησε να μιμηθεί (φωτ.: Αργυρόπουλος).
Πηγή φωτό: Καθημερινή


Στο δεύτερο βίντεο, μια εξαιρετική σύνθεση της μουσικής του Χρήστου και της ποίησης του Έλιοτ από το έργο του Γιάννη Χρήστου: «Έξι τραγούδια σε ποίηση Τ. Σ. Έλιοτ». Εξαιρετική η επιλογή των εικόνων του βίντεο. Συγχαρητήρια στον δημιουργό!

Περίφημο έργο για μεσόφωνο και πιάνο/ορχήστρα του Γιάννη Χρήστου. Είναι τα εξής: 1. New Hampshire ("Νιού Χάμσαϊρ", από τα "Τοπία", Ι). 2. Death by water ("Θάνατος από πνιγμό", από την "Έρημη Χώρα, ΙV). 3. Melange adultere de tout ("Μίγμα που μοιχεύει το Παν", από τα "Ποιήματα 1920"). 4. Eyes that last I saw in tears ("Μάτια, που τα είδα πρόσφατα δακρυσμένα", από τα "Ελάσσονα ποιήματα"). 5. The wind sprang up at four o' clock ("Ο άνεμος ξεπήδησε στις 4 ακριβώς", από τα "Ελάσσονα ποιήματα"). 6. Virginia ("Βιρτζίνια", από τα "Τοπία", ΙΙ ). Το ιστορικό σύνθεσης, σύμφωνα με τον ίδιο τον συνθέτη (Αλεξάνδρεια 20 Νοεμβρίου 1957), έχει ως εξής: "Η ιδέα να γράψω τραγούδια πάνω σε ποιήματα του Έλιοτ μου ήρθε στη Ρώμη, το 1950. Τότε γράφτηκε (και ενσωματώθηκε στη Συμφωνία Νο 1) το "Eyes that last I saw in tears" και έγινε ένα σκαρίφημα για το "Melange adultere de tout" και για το "The wind sprang up at four o' clock". Τότε περίπου γεννήθηκε και η κεντρική ιδέα για το "Phlebas the Phoenician" (η αίσθηση από ένα πένθιμο, ήρεμο, βαθύ πεντάλ και από μια διαπεραστική, θλιβερή καμπάνα - ή από το φάντασμα μιας καμπάνας...). Ξανάπιασα την ιδέα το καλοκαίρι του 1955 και έγραψα ένα σύνολο πέντε τραγουδιών. Καθαρογράφοντας τα πέντε αυτά τραγούδια συνειδητοποίησα πως έπρεπε να προσθέσω ένα έκτο τραγούδι και πως το τραγούδι αυτό έπρεπε να είναι το "Virginia". Αυτό γράφτηκε μέσα σε μια μέρα. Τα έξι τραγούδια για μέτζο σοπράνο και πιάνο ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 1955. Τον επόμενο χρόνο, στη Χίο, μου ήρθε η σκέψη ότι τα τραγούδια αυτά έπρεπε να τραγουδιούνται με συνοδεία ορχήστρας και αργότερα, το καλοκαίρι του 1957, ο Πιέρο Γκουαρίνο μου συνέστησε να πραγματοποιήσω τη σκέψη μου αυτή. Το γράψιμο της ορχηστρικής έκδοσης το ξεκίνησα στις 22 Αυγούστου του 1957 και το τελείωσα τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου". Το έργο (που διαρκεί περίπου 13 λεπτά) πρωτοεκτελέστηκε στις 13.1.1956 στην Αλεξάνδρεια από την Alice Gabbai και τον Piero Guarino (πιάνο). Πρώτη εκτέλεση με συνοδεία ορχήστρας: Αθήνα, Ραδιοφωνική Εκπομπή: Alice Gabbai και Συμφωνική του ΕΙΡ με διευθυντή τον Piero Guarino (ηχογράφηση: 12.11.1958, μετάδοση 4.12.1958).

Πηγή: musipedia.gr




Eyes that last I saw in tears

Eyes that last I saw in tears
Through division
Here in death's dream kingdom
The golden vision reappears
I see the eyes but not the tears
This is my affliction

This is my affliction
Eyes I shall not see again
Eyes of decision
Eyes I shall not see unless
At the door of death's other kingdom
Where, as in this,
The eyes outlast a little while
A little while outlast the tears
And hold us in derision.

Thomas Stearns Eliot

3 σχόλια:

Unknown είπε...

Μια καλησπέρα μπήκα να σου πω, Μαριάνα.

Οχι, δεν χάθηκα, δεν πήγα (ακόμα) σττον παράδεισο, σαν τις "παλιές αγάπες". Και δεν ξέρω αν με χωράει, δηλαδή -ο παράδεισος εννοώ. Αν ο παραδείσιος χώρος, έχει πολλή ησυχία, ηρεμία ή συνωστισμό, λέω να το σκεφτώ αρκετά αν κατασταλάξω εκεί.

Ομως, ας θέσω κι εδώ ένα ερωτηματικό, όπως λέει να κάνουμε η θετική ψυχολογία.

Να είσαι καλά. Τα λέμε.

Ομορφο τούτο το ποστ. Είθε η κάθε μας απώλεια, να είναι και μια νέα, πιο έμπέιρη αρχή...

xrysoula_ v είπε...

Ο/Η Chrysoula, είμαι εγώ, και όχι ο ιστολόγος με τα... χίλια πρόσωπα. Μην τρελαθούμε κιόλας!!!

μαριάννα είπε...

Μην ανησυχείς κοπέλα μου. Σε κατάλαβα. Σιγά μην έχει την αύρα της υπέροχης γραφής σου ο ιστολόγος με τα χίλια πρόσωπα. :)
Χαίρομαι πολύ που επανήλθες και όσο για το καταστάλαγμά σου σε χώρο παραδεισένιο, πού θα βρεις καλύτερα απ' την πόλη σου; Οπότε δεν αξίζει να σκέφτεσαι μετοίκηση για τα προσεχή εκατό χρόνια. ;)
Κι αυτό που ευχήθηκες για την κάθε μας απώλεια, πολύ όμορφο. Μακάρι...