Αδελφή πες μου,
τι είναι ο Θεός
κι μυγδαλιά άνθισε.
Ν. Καζαντζάκης
Συλλογισμένο
το στήθος της βαρύ
μες στον καθρέφτη.
Γιώργος Σεφέρης
Αυτός ο έρωτας
στο ποίημα δε χωράει,
το περιέχει.
Κρατάει πολύ
ο θάνατος, κρατάει
ολόκληρη ζωή.
Τραγουδώ επειδή
όποιος σωπαίνει συνεργεί
στον θάνατο.
Αργύρης Χιόνης
Άλικα χείλη.
Αυγή εμών βλεφάρων
Κρήνη του πόθου
Σιγαλή βροχή
ψιθυρίζει στα φύλλα
για τη μοίρα τους.
Γιώργος Ανυφαντής
όμορφοι ήχοι!
βαδίζετε πλάι μου
η βροχή κι εσύ
Ζωή Σαβίνα
Από μία ενδιαφέρουσα διάλεξη του Sono Uchida, Προέδρου της Η.Ι.Α. (Διεθνούς Εταιρείας Χαϊκού στο Τόκιο), τέως Πρέσβη στο Βατικανό, 1988.
...Στα Ιαπωνικά η προσπάθεια συγγραφής ενός χαϊκού συνίσταται σε τρεις ομάδες λέξεων από 5,7,5 συλλαβές, όπου η μια λέξη αναφέρεται στις εποχές.
Στις άλλες γλώσσες συνήθως είναι αποδεκτή μία στροφή από 3 σύντομους στίχους. Ίσως τίποτα να μην είναι πιο δύσκολο από τη συγγραφή ενός καλού χαϊκού.
Τα χάικα είναι μια άλλη μορφή και είναι τρίστιχα με 5 συλλαβές στον πρώτο στίχο, 6 στο δεύτερο και 7 στον τρίτο.
...Στο χαϊκού πρέπει να εκφράσεις την πεμπτουσία του ποιητικού αισθήματος και ν' αφήσεις τα υπόλοιπα στη φαντασία του αναγνώστη. Για να είναι καλή η δουλειά σου, πρέπει ν' αντανακλά κάτι βαθύτερο από τις ίδιες τις λέξεις, δηλαδή την αρμονία και το συμβολισμό.
...Λένε πως οι διάσημοι «αφαιρετικοί» καλλιτέχνες, Pablo Picasso (1881-1973) και Jean Arp (1887-1966) ερεθίστηκαν καλλιτεχνικά από τις ανθολογίες χαϊκού.
Ο Picasso παρατήρησε «Το γιαπωνέζικο χαϊκού...πόση απλή ομορφιά! Διάβασα τα χαϊκού του Kikaku χθες βράδυ με το γιο μου. Και, καθώς ο γιος μου με παρακινούσε να συνεχίσω, διαβάζαμε έως τις δύο τη νύχτα».
Και ο Arp είπε: «Το χαϊκού με ξάφνιασε. Έχει μια συμβολική ομορφιά πνεύματος και αισθήματος, που έχει απελευθερωθεί από κάθε άχρηστο υλικό. Αυτό που εμείς, οι αφαιρετικοί καλλιτέχνες γυρεύουμε, είναι το ίδιο πνεύμα με το πνεύμα του χαϊκού. Το χαϊκού είναι, πρέπει να είναι, ένα από τα πιο δύσκολα ποιητικά είδη. Φαίνεται πως είναι το μόνο είδος στο οποίο επιτυγχάνεται μόνον είτε η ασκήμια είτε το κάλλος».
...Λέξη εποχής. Κατά την παράδοση είναι απαραίτητη για το χαϊκού μια λέξη που ν' αναφέρεται στην εποχή.
...Για παράδειγμα, όταν οι αναγνώστες διαβάζουν το στίχο «το κάψιμο των πεσμένων φύλλων», νιώθουν αμέσως τη μοναξιά της ατμόσφαιρας που χαραχτηρίζει τις αρχές του χειμώνα. Υπάρχει και μια αντίθεση σε τούτη την εικόνα, ανάμεσα στα πρώην χαρούμενα χρώματα των φύλλων πριν πέσουν και τα μουντά καφέ χρώματα αυτών που τώρα μαζεύονται για να καούν.
Πηγή πληροφοριών για τα χαϊκού:
Χαϊκού «Τα φύλλα στο δέντρο ξανά» της Ζωής Σαβίνα
Tamasaburo Sagi Musume
Read more!
.jpg)
