The piano, Michael Nyman«Η μουσική είναι αρκετή για μία ζωή, αλλά μία ζωή δεν είναι ποτέ αρκετή για την μουσική»
Holly Hunter, Harvey Keitel
«Σκοπός της μουσικής είναι να δημιουργεί ψυχή,
δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για τον μύθο, την ρίζα κάθε ψυχής.
Εκεί όπου δεν υπάρχει ψυχή η μουσική τη δημιουργεί.
Εκεί όπου υπάρχει ψυχή η μουσική την συντηρεί».
Γιάννης Χρήστου (1926-1970)
O μοναδικός, ο εκπληκτικός, μουσουργός-στοχαστής, που σκοτώθηκε στα 44 του χρόνια σε αυτοκινητιστικό. Παιχνίδια της μοίρας που ζηλεύει ανυπόφορα τους χαρισματικούς; Μυστικές συμφωνίες και παιχνίδια Θεών; Αόρατες δυνάμεις που κυνηγούν ανελέητα, κόβοντας το νήμα της ζωής στο ζενίθ της δημιουργίας; Σκαλκώτας, Χρήστου, Μότσαρτ, Ρεμπώ, Λόρκα, Μαγιακόφσκι, Παβέζε, Κέρουακ, Τόμας, Τσβετάγιεβα, Ρίλκε, Νίτσε, Πλαθ, Σέξτον... έλεος... άφησέ μας και κανέναν που να πάρει !
«Μορφή τραγική στην ταύτιση της ύπαρξής της με τη δημιουργία που θυμίζει τον συνθέτη Αδριανό Λέβερκυν, ήρωα του Τόμας Μαν στον Δόκτορα Φάουστους, ο Χρήστου ως συνθέτης-στοχαστής αποτελεί μοναδικότητα στην ιστορία της μουσικής, αμυδρά αλλ' όχι άστοχα συγκρίσιμη με τον Βάγκνερ. Τη μοναδική του φιλοσοφία, μερικά συσχετίσιμη με τους προσωκρατικούς, τον Αισχύλο και, ίσως τους αλχημιστές, εκφράζουν τα υπέροχα κείμενα που συνοδεύουν τα έργα του από το Μυστήριον και μετά, τα ανέκδοτα ημερολόγιά του πολλών χρόνων, ακόμη και τα λεγόμενα dream-files: επιμελέστατα χρονολογημένες καταγραφές των ονείρων του, μοναδικό ίσως υλικό (αυτο)καταγραφής ενός ψυχισμού εν πορεία, λειτουργία και εξελίξει. Από την πρώτη νότα ως την τελευταία η σωζόμενη μουσική του (μόνο αριστουργήματα) διαγράφεται ως ένα ενιαίο, συγκλονιστικό συμπαντικό φαινόμενο (κάτι σαν το Βig Βang, την πρωταρχική "Μεγάλη Έκρηξη", προσθέτω σήμερα): μοιάζει να εκπορεύεται από ένα τρίφθογγο μοτίβο, πρώτη ύλη και αρχή των πάντων (Μουσική του Φοίνικα, Συμφωνία αρ. 2), παραλληλίσιμο με το περίφημο εξαγγελτικό μοτίβο του πεπρωμένου, στη βαγκνερική Τετραλογία. Σε κάθε έργο σχεδόν οι πρωτοζωικές αυτές ύλες πολλαπλασιάζονται με αδήριτες, σχεδόν "βιολογικές" διαδικασίες. Χάρη σε βαθύτατα μελετημένες και λεπτουργημένες επεξεργασίες οργανώνονται αρχικά σε θαυμαστές μουσικές μορφές (μαζί και) φιλοσοφικές προτάσεις, σφύζουσες όμως από τρομακτικές ενδογενείς δυνάμεις που, όσο εξελίσσεται η δημιουργία του, αποδεσμεύονται, διαρρηγνύοντας σταδιακά το μορφικό περίβλημα σε κοσμοκαταλυτικά ξεσπάσματα, φορείς τρομαχτικών μηνυμάτων που λυτρώνουν, συγκλονίζουν το υποσυνείδητο: η (ηχητική ύλη) μετουσιώνεται σε εκλυόμενη ενέργεια που όμως, λυτρώνοντας, οδηγεί στην τραγική διαπίστωση της αποτυχίας του ανθρώπου».
Γιώργος Λεωτσάκος, μουσικολόγος-κριτικός, Εκδοτική Αθηνών
Για όσους ενδιαφέρονται υπάρχει ένα εξαιρετικό αφιέρωμα του Γιώργου Μηλιώνη
.png)
.jpg)
6 σχόλια:
Ας μην ξεχνάμε όμως ότι κάποιοι από τους λεγόμενους χαρισματικούς έκοψαν με το χεράκι τους -κυριολεκτικώς- το νήμα της δημιουργίας τους.
...για κάποιους μάλιστα έχω την υποψία ότι δεν θα απολάμβαναν την ίδια μεταθανάτια εκτίμηση αν είχαν ζήσει περισσότερο ή αν δεν είχαν αυτοχειριασθεί.
Μα αυτό ακριβώς λέω. Ότι κάποια κακιά μοίρα δίνει το χάρισμα με την ψυχική διαταραχή... μελαγχολίες, υπαρξιακές αναζητήσεις και άλλα τέτοια, με αποτέλεσμα την καταφυγή σε υποκατάστατα χαράς. Οι πιο πολλοί έπιναν ή έπαιρναν ναρκωτικά και ηρεμιστικά. Ο Κέρουακ από κύρωση ήπατος, ο Τόμας από αλκοολική τοξίνωση, οι άλλοι οι πιο πολλοί αυτοκτόνησαν...Ο Χρήστου ατύχημα...ο Σκαλκώτας, αν είναι δυνατόν αν είναι, από περίσφιξη κήλης, την οποία αμελούσε λόγω της τρέλας του με τη μουσική. Μάλιστα η γυναίκα του ήταν ετοιμόγεννη στο δεύτερο τους παιδί και για να μην την τρομάξει όταν τον έπιασε ένας πόνος οξύς δε μίλησε και για να μην τον ακούει δάγκωνε μια πετσέτα... μετά ήταν πια αργά! Δυο μέρες μετά το θάνατό του γεννήθηκε το δεύτερο παιδί του...
Ξέρω τι θα πεις... ας πρόσεχε. Δεν είναι έτσι. Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με τη μοίρα τους. Ότι η κάργια η ζωή τους δίνει απλόχερα, τους το στερεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Ή τους κάνει αυτόχειρες αφού το μυαλό τους δουλεύει σε άλλες στροφές, πολύ περισσότερες του νορμάλ και χάνουν τον έλεγχο ή τους σκοτώνει σε ατυχήματα. Πάντως είναι πολύ ζηλιάρα, φθονερή και αληθινή κάργια! Για τη μοίρα λέω... ;)
είχα την τύχη να κάνω μαθήματα με τη Ν.Σεμιτέκολο,επιστήθια φίλη του Χρήστου και παρούσα στο δυστύχημα..επιστροφή από τραγωδία στην Επίδαυρο (ειρωνία ε?)..είναι τεράστιο το έργο του για να μιλήσει κανείς, έστω και από εδώ..αν δεν έχεις ήδη ακούσει, άκου τη "μουσική του Φοίνικα" και την "Κυρία με τη Στρυχνίνη"..πολλά συγχαρητήρια για την αναφορά που κάνεις πάντως..ήταν ευχάριστη έκπληξη σήμερα το πρωί..φιλιά
Σ'ευχαριστώ πολύ για τις πληροφορίες Ελένη μου. Οι γνώσεις σου είναι πολύτιμες. Είδα στο προφίλ σου ότι είσαι πιανίστρια! Και ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη για μένα που λατρεύω το πιάνο, και φυσικά εξηγεί τις μουσικές σου επιλογές και τη μουσική σου παιδεία. Δε φαντάζεσαι πόσο χαίρομαι που βρεθήκαμε... Φεύγω για μάθημα... Φιλιά πολλά!
φιλενάδα είμαι πτώμα στη κούραση.
Λίγο υπερβολές, για τους θανάτους, γιατί υπαρχουν και πααααρα πολλοί άλλοι που έζησαν μέχρι τα βαθειά τους γεράματα.
Ελαφίνη
Τι κάνει η Νέλη;; ο Γρηγόρης;;
εχω τόσα χρόνια να μιλήσω μαζί τους.
Δημοσίευση σχολίου