...μια π' άλλου πήρες τ' όνομα και μια που δε σε πήρα, θε να σε κάνω χήρα. Γιατί κι εσύ με χώρισες από την ησυχία μου, - ήμαρτον, Παναγία μου! -

Η ΚΕΡΑΤΟΧΩΡΙΤΙΣΣΑ

Εσένα που σ' αγάπησα κι ακόμα σ' αγαπώ,
- όχι πως θα στο πω! -
μια π' άλλου πήρες τ' όνομα και μια που δε σε πήρα,
θε να σε κάνω χήρα.

Γιατί κι εσύ με χώρισες από την ησυχία μου,
- ήμαρτον, Παναγία μου! -
και την καρδιά μου βούτηξες, με τη δική σου λαύρα,
στη θλίψη και στα μαύρα.

Τα βάσανά μου τά 'μαθε με πόνον ο ντουνιάς,
- κι ύστερα, λέει, φταίει ο φονιάς! -
και μ' έχασεν η μάνα μου και στο μεθύσι βρήκα
της πίκρας μου τη γλύκα.

Νου πια δεν έχω για δουλειά μες σε καημούς και κλάματα,
- δε θέλω πια μαλάματα! -
και τ' όπια τ' αργαστήρι μου, κι αν μού 'μεινε και κάτι,
το βγάλαν στο μετζάτι.

Κι εσύ μήτε γυρνάς για να με δεις στο δρόμο σου
- την πίστη και το νόμο σου! -
και πούλησες την πρωινή καρδιά σου με στεφάνι,
που ένας παπάς κι όχι η παλιά μου Αγάπη, σού 'χει βάνει!

Μα χρόνια δε θα τον χαρείς, κι αλί του όπου τον βρω!
- έτσι, μα το Σταυρό! -
Θα σου τον στείλω σηκωτό, κι ας λιώσω μες στη χάψη:
πριν να με θάψουν μέσα 'κει, θα σου τον έχουν θάψει...

ΜΙΧ. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ



Μιχ. Αργυρόπουλος(1862-1949)

Αναφορά στο έργο του*

«…Κατά την γνώμη μου η αξία των τραγουδιών του κ. Αργυροπούλου είναι και ιστορική γιατί καθρεφτίζουν την ψυχή της Σμύρνης, την λαογραφία της και τους στίχους των ζωγραφίζονται πρόσωπα και πράγματα που έσβυσαν για πάντα μετά το μεγάλο δράμα της καταστροφής. Έτσι τα τραγούδια της Ανατολής παίρνουν μια εξαιρετική θέσι στην Νεοελληνική ποίησι και παραμένουν και ως ντοκουμέντα πολύτιμα της Μικρασιατικής ψυχής. Τα «τραγούδια της Ανατολής» διαιρούνται σε τρία μέρη, της ομορφιάς και της αγάπης, της πατρίδος και της λεβεντιάς, των Σουλτάνων και τ` Ανατολίτικα. Είναι ο κ. Αργυρόπουλος από τους παλαιότερους ποιητάς, σύγχρονος του Παλαμά και του ∆ροσίνη, γνώριμος στον Ελληνικό πνευματικό κόσμον από την εποχή του«Ραμπαγά» και του «Μη Χάνεσαι» και συνεργάτης του αειμνήστου Βλάση Γαβριηλίδη. Το πρώτο ποιητικό βιβλίο του είναι τα «Τραγούδια του Γένους» δημοσιευμένο με το ψευδώνυμο Ρήγας Ραγιάς. Εκεί ο καϋμός της πατρίδος φουντώνει το νου και την ψυχή του. Είναι όλα γραμμένα όπως και τα περισσότερα του νέου βιβλίου του, στο καφενείο της προκυμαίας της Σμύρνης με τη συντροφιά του ναργιλέ που του ήτο πολυαγαπημένος. Με τους καπνούς του συντρόφευε τις σκέψεις του. Μα ήλθαν χρόνοι δίσεχτοι και μέρες μαυρισμένες, κατά το δημοτικό τραγούδι και ο ποιητής έχασε την Σμύρνη, έχασε τον ναργιλέ, την προκυμαία και τα μαγευτικά ηλιοβασιλέματα των Φωκών. Στας Αθήνας όταν έφτασε κυνηγημένος, εδοκίμασε τους καπνούς του ναργιλέ, άλλά δεν έβρισκε καμιά ευχαρίστηση. Όλα είχαν αλλάξει και γι` αυτό έγραψε το αποχαιρετιστήριο τραγούδι του με τον τίτλο «Η φιλοσοφία του Ναργιλέ». ∆εν είναι τραγούδι αλλά μοιρολόι, στερνό φιλί προς τον αγαπημένο φίλο. Γιατί; Το λέει με πικρό παράπονο: Γιατί θάρθη κάποια δύσι κι ώρες σκοτεινές, που το τζάκι θε να σβήση, κλεί κι ο καφενές κι όξω παγωνιά θανάτου κι ερημιά… -Καλέ, κάηκε ο λουλάς ως κάτου… παρ' το ναργιλέ… Κάτω από τους στίχους του ναργιλέ υπάρχει ολόκληρο το δράμα της ζωής και της χαμένης πατρίδας.»

*Απόσπασμα από το δημοσίευμα του Μιχ. Ροδά «Η πνευματική και καλλιτεχνική κίνησις εις την Ελλάδα κατά το 1930» Εγκυκλοπαιδικόν Ημερολόγιον Ν. Υ. 1931

Πηγή κειμένου Μιχ. Ροδά: www.dafninet.gr/teuxos18/24-28