Yasmin Levy... Sefardí... Me voy! Quiero olvidar el aroma de tu cuerpo, quiero olvidar el sabor de tus labios

Yasmin Levy

Φεύγω...

Θέλω να ξεχάσω τη μυρωδιά του κορμιού σου.
Θέλω να ξεχάσω τη γεύση των χειλιών σου.
Θέλω να έχω, για μια φορά,
μια ζωή ευτυχισμένη.
Γι αυτό φεύγω...

Ευχαριστώ για όλα όσα μου έδωσες.
Ευχαριστώ που με αγάπησες.
Αλλά δεν έχω ψευδαισθήσεις.
Ότι εσύ είσαι για μένα.
Γι αυτό φεύγω...

Πες μου τί είναι αυτό που έχεις,
και δεν μπορώ να σε ξεχάσω.
Κοίτα, κοίτα με μωρό μου,
κοίτα την ψυχή μου που αιμορραγεί.

Μετ. Μαριάννα Τζανάκη

H Yasmin Levy, γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου του 1975 στην Ιερουσαλήμ. Είναι μια ισραηλινή τραγουδίστρια της μουσικής Sefardí*. Ο πατέρας της, ο Γιτζάκ Λεβί, ήταν ένας πρωτοπόρος ερευνητής της μακριάς και πλούσιας ιστορίας της Ισπανοεβραϊκής γλώσσας, της μουσικής και του πολιτισμού της Ισπανίας και των Εβραίων της διασποράς. Με το ξεχωριστό στυλ της και το συναίσθημα, η Yasmin έχει δώσει μια νέα ερμηνεία στο εβραιο-ισπανικό μεσαιωνικό τραγούδι με την ενσωμάτωση των πιο σύγχρονων ήχων του ισπανικού φλαμένκο και των παραδοσιακών μέσων όπως το ούτι, το βιολί, το βιολοντσέλο και το πιάνο. Το ντεμπούτο της το έκανε με το άλμπουμ, Romance & Yasmin, το 2000 και κέρδισε υποψηφιότητα ως η καλύτερη νέα καλλιτέχνις για το BBC Radio 3, στην κατηγορία world music. Με το δεύτερο άλμπουμ της La Judería το 2005, κέρδισε μια υποψηφιότητα και πάλι, αυτή τη φορά στην «Διασταύρωση Πολιτισμών». Τον Οκτώβριο του 2007 εγκαινίασε το νέο της άλμπουμ Mano Suave, το οποίο περιλαμβάνει ένα ντουέτο με Natacha Atlas.


*Οι Sefardí στα ισπανικά (ספרדים στα εβραϊκά) είναι οι απόγονοι των Εβραίων που ζούσαν στην Ιβηρική χερσόνησο (Ισπανία και Πορτογαλία) μέχρι το 1492, και που συνδέονται με τον ισπανόφωνο πολιτισμό μέσω της γλώσσας και της παράδοσης. Εκτιμάται ότι επί του παρόντος, η κοινότητα των Sefardí φθάνει τα δύο εκατομμύρια μέλη, στην πλειονότητά τους κάτοικοι του Ισραήλ, της Γαλλίας, της EE, της UU και της Τουρκίας.

Από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, ο όρος Sefardí χρησιμοποιείται συχνά αναφερόμενος σε όλους εκείνους τους Εβραίους της διαφορετικής καταγωγής στην Ashkenazim (δηλαδή Εβραίοι καταγωγής γερμανικής, ρωσικής ή Κεντροευρωπαϊκής). Η κατάταξη αυτή περιλαμβάνει και τους Εβραίους αραβικής καταγωγής, από την Περσία, την Αρμενία, τη Γεωργία, την Υεμένη, συμπεριλαμβανομένης και της Ινδίας, που δεν είχαν κανένα δεσμό με τον ισπανόφωνο πολιτισμό που συναντάμε στους Σεφαρδί. Ο λόγος για τον οποίο ο όρος χρησιμοποιείται αδιάκριτα, είναι από τις μεγάλες ομοιότητες στην θρησκευτική ιεροτελεστία και στην προφορά των Εβραϊκών που διέσωσε ο σεφαρδο-εβραϊκός πληθυσμός των χωρών που αναφέρονται παραπάνω, χαρακτηριστικά που δεν είναι κοινά με την Ashkenazim. Γι αυτό σήμερα η τρίτη ταξινόμηση του εβραϊκού πληθυσμού, είναι εκείνη των mizrahim (Hebrew מזרחים "Ανατολή"), για να εξασφαλιστεί ότι ο όρος "Σεφαρδί" αναφέρεται αποκλειστικά στην παλιά σύνδεση με την Ιβηρική χερσόνησο.

Οι Εβραίοι δημιούργησαν ευημερούσες κοινότητες, στις περισσότερες ισπανικές πόλεις (εκτός από την País Vasco όπου, εξαιρουμένων των παλιών πόλεων Valmaseda και Vitoria, υπήρξαν πολύ μικρές. Οι σημαντικότερες κοινότητες βρίσκονται στις πόλεις Toledo, Sevilla, Córdoba, Jaén, Ávila, Granada, León, Segovia, Soria και Calahorra. Στην Corona de Aragón, οι κοινότητες στις πόλεις Zaragoza, Gerona, Barcelona, Tarragona, Valencia και Palma de Mallorca είναι από τις πλέον χαρακτηριστικές. Κάποιοι συνοικισμοί, όπως Lucena, Ribadavia, Ocaña και Guadalajara, κατοικούνται κυρίως από Εβραίους. Στην πραγματικότητα, η Lucena κατοικήθηκε μόνο από Εβραίους κατά τη διάρκεια των χρόνων του Μεσαίωνα.

Στην Πορτογαλία, όπου υπήρχαν πολλές Σεφαρδί επιφανείς οικογένειες, αναπτύχθηκαν κοινότητες που δραστηριοποιούνται στις πόλεις της Lisboa, Évora, Beja και της περιοχής της Trás-os-Montes.

Η ευτυχία

Πίνω και πίνω και πίνω για να σε ξεχάσω
Κοιμάμαι και κοιμάμαι και κοιμάμαι για να μη σκέφτομαι
τον καταραμένο κόσμο
ζω για να πληρώνω την αμαρτία του έρωτά σου
Πανάθεμά σε
Παράτα με

Σου λέω ότι δεν έχω ζωή και είναι δική σου ευθύνη
Οι νύχτες ίδιες με τις μέρες
μοναξιά
Ω Θεέ μου
βοήθησέ με να σκοτώσω αυτόν τον έρωτα
που έχω στην καρδιά μου
ευλογημένε Θεέ σώσε με

Μόνη περπατώντας στο δρόμο αυτού του κόσμου
δεν έχω πια δύναμη ν' αγωνιστώ
Νόμιζα ότι ο έρωτάς σου ήταν η γιατρειά του πόνου
αλλά ο πόνος μεγαλώνει όλο και πιο πολύ
Σ' αφήνω για πάντα ζωή μου μην ξεχνάς
ότι είμαι ο άνθρωπος που υπάρχει για σένα
και το τραγούδι της ζωής μου στο χαρίζω για πάντα
μέχρι την μέρα που θα πεθάνω

Μετ. Μαριάννα Τζανάκη