Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2009

L.G. Montero: Αυτοί που ζουν ήσυχοι μπορούν να κοιτούν στα μάτια την άνοιξη της σκοτεινιάς μου, και το ταραγμένο χρώμα ενός κόσμου που δεν κοιμάται.


ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Και τί να πω για σένα,
φίλη μου,
συντρόφισσα των χρόνων μου στο Πανεπιστήμιο
κι αργότερα φίδι φυλαγμένο
στις συζητήσεις,
ίδιο με μια επιδημία στους δρόμους.
Και τί να πω,
εκτός του ότι σε γνωρίζω εδώ και πολλά χρόνια
και ζω δίπλα σου.

Όταν τραβιέμαι απομονωμένος
από τις ακρότητες της ζωής μου,
ενσυνείδητα,
να μιλήσω μαζί σου,
γιατί μετά τις ερωτήσεις
και τα παράπονα,
η ανάμνηση είναι επίσης καινούργια λέξη,
και το ν' αλλάζω, ν' αποφασίζω και να αισθάνομαι εγώ ο ίδιος
δεν μπερδεύεται με τα καυτά κάρβουνα
κάποιου οδυνηρού θέματος.
Εσύ, που ξέρεις να γελάς, να κρατάς σιωπή
ή να στρίβεις τραγούδια στο τέλος μιας νύχτας,
ποτέ δεν μ' απογοητεύεις όταν σε χρειάζομαι.

Εγώ ξέρω ότι σε ανησυχεί το μέλλον σου
και ότι πρέπει να σωθείς στους καιρούς της αφροσύνης.
Γι αυτό σε υπερασπίζομαι απ' τους λιβελογράφους.
Όταν είμαστε διεφθαρμένοι σε αποκαλούμε διεφθαρμένη.
Η δική μας άθλια φιλαργυρία μένει πίσω
κατηγορώντας σε ως φιλάργυρη,
και τίποτα δεν είναι πιο πρόστυχο
από το να ψεύδονται στ' όνομά σου
για να αποκαλούν μετά ψεύτρα,
εσένα, γυναίκα κακόφημη,
που μόνο προσπάθησες να περάσεις καλά,
αγκαλιάζοντας τον κόσμο
σε μια κατεστραμμένη γιορτή.

Δε γίνεται να ειπωθεί ότι μαζί μας
τα χέρια της ζωής έπλασαν
μια ιστορία έρωτα.
Γνωριζόμαστε αρκετά.
Αλλά είναι αλήθεια πως κάποια νύχτα,
με τις δικαιολογίες της μοναξιάς,
ανεβήκαμε μαζί στο δωμάτιό σου
κι επωφεληθήκαμε.

Πάντα με συναρπάζει ν' ανακαλύπτω
το φως της αθωότητάς μου στην αθωότητά σου,

αυτό το φως που σβήνουμε
για να ψάξουμε τη λάμψη,
αυτή που υπάρχει, της άτολμης παράδοσης
και της πρώτης φοράς
στο αγκάλιασμά μας.

Και όταν τις Κυριακές ευλογούσαν
το υπερήφανο αύριο των υπηκόων αυτής της χώρας,
μου άρεσε να περνάω
ανάμεσα στο θόρυβο και τις ματιές.
Αυτοί που ζουν ήσυχοι μπορούν να κοιτούν στα μάτια
την άνοιξη της σκοτεινιάς μου,
και το ταραγμένο χρώμα
ενός κόσμου που δεν κοιμάται.

Luis García Montero
Μετ. Μαριάννα Τζανάκη

15 σχόλια:

Juanita La Quejica είπε...

Καταπληκτική η τελευταία στροφή.

μαριάννα είπε...

Μόνο; ;)


Καλό μήνα κοπελιά!

Vicky Papaprodromou είπε...

Μαριάννα, πότε το 'γραψε αυτό το ποίημα ο Μοντέρο;

μαριάννα είπε...

Πότε το έγραψε δεν είμαι σίγουρη. Το δημοσίευσε όμως το 2008. Είναι από την τελευταία του συλλογή. Γιατί ρωτάς; Σου θυμίζει κάτι;

Vicky Papaprodromou είπε...

Όχι, καρδιά μου.

Απλώς είναι πολύ σύγχρονος τρόπος σκέψης και γραφής και ήμουν σίγουρη ότι είναι σχετικά «φρέσκο».

Εντυπωσιακά ωραίο και ευθύβολο ποίημα, ε;

μαριάννα είπε...

Φαντάστηκα ότι σου δημιούργησε κάποιον συνειρμό. Έτσι κινητή βιβλιοθήκη που είσαι εσύ, ήταν πολύ πιθανό. :)

Συμφωνώ μαζί σου για το επίκαιρο και για το ότι χτυπάει καρδιά.

Είναι από την τελευταία του συλλογή που τελείωσα πριν λίγο και σκέφτομαι να την εκδώσω σύντομα.

Δεν έχω κάνει απολαυστικότερες μεταφράσεις Βίκυ, ειλικρινά. Ξέρεις τώρα εσύ. Μεταφράζοντας, το σπουδάζεις το ποίημα... ;)

Vicky Papaprodromou είπε...

Ναι, ήθελα να σου πω ότι μου άρεσε η μετάφρασή σου.

Ωστόσο, επειδή δεν ξέρω ντιπ από ισπανικά, πες μου κάτι. Είδα προ καιρού μετάφραση λατινοαμερικάνων ποιητών (ισπανόφωνων) που έκανε ο φίλος μου ποιητής Γιάννης Καρατζόγλου και παρατηρώ μια ομοιότητα στις μεταφράσεις σας. Πάτε και οι δυο σε μετάφραση λέξη προς λέξη ή επί λέξει στο μεγαλύτερο μέρος των ποιημάτων. Είναι η γραφή των ποιητών τέτοια στα πρωτότυπα γραπτά ή συμβαίνει κάτι άλλο που δεν μπορώ να καταλάβω;

μαριάννα είπε...

Είναι θέμα επιλογής και βιωμάτων. Και όχι μόνο.

Δηλαδή είχα αγανακτήσει να διαβάζω ποίηση στην ποίηση. Δεν θέλω ρε παιδί μου να διαβάσω το μεταφραστή. Θέλω τον ποιητή. Ούτε το βρίσκω σωστό να πατάμε στην ποίηση των άλλων και να αυθαιρετούμε.

Έτσι προσπαθώ να μεταφράζω και όχι να αποδίδω.

Ελπίζοντας πως διαλέγω τις σωστές λέξεις ακριβώς. Γιατί η δυσκολία όπως ξέρεις, έγκειται στο ότι για μια ισπανική λέξη υπάρχουν, συχνά και δεκάδες, ελληνικών.

Μελετάω λοιπόν καλά το πρωτότυπο. Προσπαθώ να μπω στο πετσί του ποιητή και κατόπιν επιχειρώ τη μετάφραση, με μεγάλη προσοχή στην πιστότητα.

Άλλωστε η ποίηση που μου αρέσει εμένα δεν σηκώνει παρεμβάσεις, έτσι κι αλλιώς. Θα τη σκότωναν.

Παλιοί ποιητές όμως, κυρίως στην αγγλόφωνη και τη γερμανόφωνη ποίηση, που αποδόθηκαν ποιητικά και μάλιστα έμμετρα, συχνά μου άρεσαν πολύ. Πετύχαιναν και πιστότητα και ρυθμό και μέτρο.

Φαντάσου δηλαδή, για να στο αντιστρέψω, να πάρει ένας Πορτογάλος ποίημα της Αγαθοπούλου-Κέντρου και να το κάνει σε στιχάκια ή να το αποδώσει κατά το δοκούν. Δεν θα σου φανεί εγκληματικό; Κακούργημα, κατά την άποψή μου. :)))))))

Vicky Papaprodromou είπε...

Την Αγαθοπούλου τη ρωτάς αν μπορεί να το φανταστεί; Ρίγη με πιάνουν μόνο που το σκέφτομαι αυτό που είπες. Τερατώδες και σατανικό. Μόνο εσύ θα μπορούσες να το πεις. :-)

Ωραία. Αυτό είχα φανταστεί κι εγώ, αλλά είχα ξεχάσει προ μηνών να ρωτήσω τον Γιάννη όταν είδα τις μεταφράσεις του και τώρα μου λύθηκαν οι απορίες. Ευχαριστώ σας.

μαριάννα είπε...

Το ήξερα ότι ΕΣΥ θα με κατανοούσες απόλυτα! :) Έτσι φρικάρω κι εγώ. Ακριβώς. Κι εγώ σ' ευχαριστώ και σε φιλώ!

Vicky Papaprodromou είπε...

Χαχαχα... αλίμονο. Εμείς, παιδί μου, στο τέλος θα φταρνιζόμαστε ταυτόχρονα.

Τώρα δουλεύω το νεροκόριτσο σε μια κουβέντα για την Αγαθοπούλου. Την έχω ψοφήσει στην καζούρα. :-)

μαριάννα είπε...

Θα έρθω να σας απολαύσω. Πέρασα και νωρίτερα, αλλά είχες έναν πολύ ωραίο διάλογο με τον Διάττοντα και δεν θέλησα να σας διακόψω. ;)

Vicky Papaprodromou είπε...

Σ' αυτή την κουβέντα κράζω το νερόπαιδο, αλλά το τραβάει ο οργανισμός της, ξέρεις. Τώρα έβαλα κι εσένα στο παιχνίδι. :-)

xrysoula_ v είπε...

Δημιουργικός και πολύ ενδιαφέρον ο διάλογός σας εδώ, αλλά και το ποίημα λ έ ε ι !
Πιθανόν, το ποίημα αυτό, να μας δίνει περισσότερες αφορμές για θετικές σκέψεις, απ' όσα οι e-lower, Κούλογλου, Γιώργος, στην πιο πάνω ανάρτηση. Σ' εμένα, τουλάχιστον, χωρίς να θέλω να μειώσω τίποτα κσι κανέναν.
Μαριάνα, μου μένουν στο μυαλό τα όσα γράφεις για τη μετάφραση -πώς βλέπεις, καταλαβαίνεις και νιώθεις το όλο θέμα.
Προσωπικά, δεν ασχολούμαι με τη μετάφραση, αλλά με τη βιβλιοκριτική. Κι όμως, απ' ότι διαπιστώνω, οι αρχές / απόψεις μας συμπίπτουν, αν και (φαινομενικά) το ένα θέμα διαφέρει από το άλλο.
Από τη στιγμή που παίνρνω ένα βιβλίο, το αξιολογώ - αναλαμβάνω, προσπαθώ να μπαίνω στο πνεύμα του συγγραφέα, σε ό,τι θέμα και διαδρομή μου προτείνει ο ίδιος ο δημιουργός.
Με άλλά λόγια, θέλω να γίνομαι κοινωνός στην αυθεντική φωνή του συγγραφέα και όχι να βγάζω δικά μου απωθημένα, νόρμες ή πάσης φύσεως καλούπια - φυλακές.

(γιατί, με θλίψη μου βλέπω, ότι αυτό συμβαίνει σήμερα στον τομέα της κριτικής)

"Να πεθαίνεις για την Ελλάδα είναι άλλο, κι άλλο εκείνη να σε πεθαίνει..."

λέει το ξεχωριστό τργούδι.

"Σε καταλαβαίνω αλλά δεν σε νιώθω", τόνιζε με απόλυτη -και αρνητικά σκληρή- ειλικρίνεια κάποιος γνωστος μου.

Επιλέγω και να καταλαβαίνω, αλλά και να ν ι ώ θ ω. Ομως, πόσοι πολιτικοί νιώθουν την Ιδέα και τον Ανθρωπο -το πετσί και το πνεύμα, σήμερα που έχουμε εκλογές;

Θαρρώ πως το παράκανα σήμερρα με τους συνειρμού μου...

Καλημέρα!

μαριάννα είπε...

Χρυσούλα ξέρεις πόσο χαίρομαι να σε διαβάζω και πόσο εκτιμώ το ελεύθερο και ανοιχτό σου πνεύμα.

Μην ξαναπείς το παράκανες λοιπόν. Να το παρακάνεις, σε παρακαλώ! :))))

Φυσικά και συμφωνώ στο 100% με όσα γράφεις για την κριτική, τη μετάφραση, τη συνέπεια και γενικά τη στάση ζωής των ανεξαρτήτων φωνών. Το γενικεύω.

Χαίρομαι που δεν διάβασες απλά το ποίημα, αλλά που το μελέτησες.

Γιατί όντως, κάθε στίχος βάζει ένα ολόκληρο θέμα για συζήτηση... συζήτηση και προβληματισμό που μπορεί να λειτουργήσει πραγματικά θετικά.

Εν αντιθέσει... με τη χυδαιότητα όχι της πολιτικής, αλλά των χυδαίων που θέλουν και επιμένουν να την εκμεταλλεύονται.


«...Γι αυτό σε υπερασπίζομαι απ' τους λιβελογράφους.
Όταν είμαστε διεφθαρμένοι σε αποκαλούμε διεφθαρμένη.
Η δική μας άθλια φιλαργυρία μένει πίσω
κατηγορώντας σε ως φιλάργυρη,
και τίποτα δεν είναι πιο πρόστυχο
από το να ψεύδονται στ' όνομά σου
για να αποκαλούν μετά ψεύτρα,
εσένα, γυναίκα κακόφημη,
που μόνο προσπάθησες να περάσεις καλά,
αγκαλιάζοντας τον κόσμο
σε μια κατεστραμμένη γιορτή.»


Καλημέρα και καλή ψήφο!