Σάββατο 6 Φεβρουαρίου 2010

Vicente Aleixandre: Ποθούνταν τη νύχτα, όταν τα σκυλιά βαθιά αλυχτούσαν κάτω στη γη και οι κοιλάδες τεντώνονταν σαν αρχαϊκές ραχοκοκαλιές που νιώθουν διεγερμένες: χάδι, μετάξι, χέρι, φεγγάρι που έρχεται κι αγγίζει.


Ποθούνταν

Ποθούνταν.
Υπέφεραν στο φως, χείλη μελανιασμένα το ξημέρωμα,
χείλη που έβγαιναν από μια νύχτα σκληρή,
χείλη σκασμένα, αίμα, αίμα πού;
Ποθούνταν σ' ένα σκαρί κρεβάτι, καταμεσής της νύχτας, στο μισόφωτο.

Ποθούνταν όπως άνθη σε αγκάθια βαθιά,
σ' αυτό το ερωτικό πετράδι από κίτρινο φωτεινό,
όταν τα πρόσωπα γυρίζουν μελαγχολικά,
ηλιοτρόπια που λάμπουν παίρνοντας εκείνο το φιλί.

Ποθούνταν τη νύχτα, όταν τα σκυλιά βαθιά
αλυχτούσαν κάτω στη γη και οι κοιλάδες τεντώνονταν
σαν αρχαϊκές ραχοκοκαλιές που νιώθουν διεγερμένες:
χάδι, μετάξι, χέρι, φεγγάρι που έρχεται κι αγγίζει.

Ποθούνταν από έρωτα μέσα στο χάραμα,
ανάμεσα στις πέτρες τις σκληρές κλεισμένες απ' τη νύχτα,
σκληρές σαν τα κορμιά τα παγωμένα από τις ώρες,
σκληρές σαν τα φιλιά δόντι με δόντι μόνο.

Ποθούνταν τη μέρα, αμμουδιά όλο και αυξανόμενη,
κύματα που απ' τα πόδια χαϊδεύουν τους μηρούς,
κορμιά που υψώνονται απ' τη γη και αιωρούνται...
Ποθούνταν τη μέρα, πάνω στη θάλασσα, κάτω απ' τον ουρανό.

Μεσημέρι απόλυτο, ποθούνταν τόσο έντονα,
θάλασσα τεράστια και νέα, οικειότητα απέραντη,
μοναξιά του ζωντανού, ορίζοντες μακρινοί
δεμένοι σαν κορμιά μοναχικά τραγουδώντας.

Αγαπώντας. Ποθούνταν όπως η σελήνη καθάρια,
όπως η θάλασσα κυκλώνοντας απλώνεται στο πρόσωπο,
έκλειψη γλυκιά  νερού, μάγουλο μαυρισμένο,
που χρυσόψαρα έρχονται και πάνε δίχως μουσική.

Μέρα, νύχτα, ηλιοβασιλέματα, χαράματα, διαστήματα,
κύματα νέα, παλιά, αποδράσεις, αιωνιότητες,
θάλασσα ή στεριά, σκαρί, κρεβάτι, φτερό, κρύσταλλο,
μέταλλο, μουσική, χείλη, σιωπή, φυτά,
κόσμος, ησυχία, το σχήμα τους. Ποθούνταν να το ξέρετε.

Vicente Aleixandre
Premio Nobel de Literatura en 1977
Μετ. Μαριάννα Τζανάκη

Ο Vicente Pio Marcelino Cirilo Aleixandre και Merlo (Σεβίλλη, April 26, 1898 - Μαδρίτη, 13 Δεκεμβρίου 1984, αν και επίσημα εμφανίζεται η 14η ως ημέρα θανάτου του, στην πραγματικότητα πέθανε στις 13 στις 23:23 ώρα Ισπανίας). Ισπανός ποιητής της λεγόμενης γενιάς του '27. Εκλέχτηκε ακαδημαϊκός, στη σύνοδο της 30ης Ιουνίου του 1949 και εισήλθε στη "Βασιλική Ισπανική Ακαδημία" στις 22 Ιανουαρίου του 1950. Κατέλαβε τη θέση του γράμματος O.

Έλαβε Εθνικό Βραβείο Ποίησης το 1933 για το έργο La destrucción o el amor(Η συντριβή ή ο έρωτας), του 1932-33, Premio Francisco Franco το 1949 και Βραβείο Κριτικής το 1963 για το En un vasto dominio, και το 1969, για τα Poemas de la consumación, και Βραβείο Nobel Λογοτεχνίας το 1977.

Γιος μιας ισπανικής αστικής οικογένειας, ο πατέρας του ήταν μηχανικός σιδηροδρόμου. Γεννήθηκε στη Σεβίλλη το 1898, αλλά πέρασε την παιδική ηλικία του στη Μάλαγα, όπου μοιράστηκε τις σπουδές του με τον μελλοντικό συγγραφέα Emilio Prados.

Μετακόμισε στη Μαδρίτη όπου σπούδασε Νομικά και Εμπορικό Δίκαιο. Αποφοίτησε το 1919 και άσκησε καθήκοντα καθηγητή Εμπορικού Δικαίου από το 1920 ως το 1922 στην Εμπορική Σχολή.

Το 1917 γνώρισε τον Dámaso Alonso στο Las Navas del Marqués, όπου παραθέριζε, και αυτή η επαφή τον οδήγησε στην γνωριμία του Ruben Dario, Antonio Machado και Juan Ramón Jiménez. Έτσι ξεκινίνησε ένα βαθύ πάθος για την ποίηση.

Η υγεία του άρχισε να καταρρέει το 1922. Το 1925 προσβλήθηκε από μια φυματιώδη νεφρίτιδα, η οποία έληξε με την αφαίρεση ενός νεφρού το 1932. Δημοσιεύει τα πρώτα του ποιήματα στην Revista de Occidente το 1926. Αποκτά επαφή με τους ποιητές Cernuda, Altolaguirre, Alberti και García Lorca. Πέρασε όλη τη ζωή του, κρύβοντας την ομοφυλοφιλία του. Στη δεκαετία του τριάντα ο ποιητής συνάντησε τον Andrés Acero και δημιουργήθηκε μεταξύ τους μια έντονη ερωτική σχέση που διακόπηκε από την εξορία στο Μεξικό του Andrés Acero μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Σύμφωνα με τα λόγια του Molina Foix, "Ο Aleixandre ήταν ιδιαίτερα διακριτικός, εξ' αιτίας της ομοφυλοφιλίας του, κυρίως για τον πόνο που θα μπορούσε να προκαλέσει στην οικογένειά του, ιδιαίτερα στην αδελφή του, αλλά σε μένα είπε, ότι όταν θα πέθαινε δεν τον ενδιέφερε να μαθευτεί η αλήθεια, πιστεύοντας ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος αμαυρώσεως."

Μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο, δεν πήγε εξορία, παρά τις αριστερές ιδέες του, παρέμεινε στην Ισπανία και έγινε ένας από τους δασκάλους των νέων ποιητών.

Πέθανε το 1984, εξ' αιτίας της φυματίωσης.

12 σχόλια:

μαριάννα είπε...

Αφιερωμένο στον αγαπημένο μας φλαμενκολόγιο! ;)

Αστοριανή είπε...

Μαριάννα μου,
θαυμάσιο ποίημα, θαυμάσια και η μεταφράστρια...

Ένα ζεστό δώρο, στην παγωνιά της Νέας Υόρκης.
Πάντα σε διαβάζω,
Υιώτα
Αστοριανή,
ΝΥ

μαριάννα είπε...

Καλημέρα Αστοριανή μου!

Η ποίηση της γενιάς του '27 είναι όλη τόσο ενδιαφέρουσα, που πραγματικά νιώθεις πως ο ένας ποιητής συμπαρέσυρε τον άλλον στους στροβιλισμούς του πάθους. :)

Να 'σαι πάντα καλά εκεί στα ξένα και σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

Πολλά φιλιά!

flamencologio είπε...

Είσαι υπέροχη! Τώρα το είδα! Σε χιλιοευχαριστώ!!!

Juanita La Quejica είπε...

Άλλη μια θαυμάσια μετάφρασή σου!
Παρά την φυματίωση, τις αριστερές ιδέες και την ομοφυλοφιλία, επέζησε και έφτασε να ζήσει τόσα χρόνια! Όταν το γράφει το ριζικό σου...

Ανώνυμος είπε...

http://www.poesia.gr/ekfrastes/backup/public_html/

μαριάννα είπε...

Ανώνυμε θες να πεις κάτι;

Τί μου δείχνεις; Τους Εκφραστές; Εμένα;

Ή θες να πεις ότι έκανες ανακάλυψη να σου πω εύγε; :))))))

Δεν βλέπεις ότι τους έχω αναρτήσει πάνω πάνω στο μπλογκ; Πάτα την εικονίτσα της Κλωντέλ εκεί που λέει εκφραστές-φόρουμ.

μαριάννα είπε...

Juanita La Quejica

Χαίρομαι που σου άρεσε! Και ξέρεις πόσο με ενδιαφέρει η γνώμη των ισπανόφωνων φίλων. ;)

Το σκέφτηκα κι εγώ για τη μακροβιότητα σε σχέση με την αφαίρεση νεφρού. Έζησε 52 χρόνια με ένα νεφρό.

Όσο για την ομοφυλοφιλία του, μάλλον του έδωσε ζωή παρά τα βάσανα που είχε. Πιστεύω πως επειδή ζουν έντονα και πολύ ερωτικά, αγαπούν τη ζωή και αυτή τους αμοίβει.

Επίσης οι δυσκολίες και ο κατατρεγμός τους ατσάλωνε, δεν τους έριχνε.

Αποδείχτηκε πως η ανία σκοτώνει κι όχι οι δυσκολίες...

Aldebaran είπε...

Εξαιρετικό ποίημα.
Νασαι καλά Μαριάννα που μας φέρνεις σε επαφή με την ισπανική ποίηση.

Μηθυμναίος είπε...

Δεν το έχω διαβάσει, Μαριάννα μου, στα ισπανικά, μα επειδή δεν αμφιβάλλω για την τέλεια και άψογη μετάφρασή σου (όπως πάντα άλλωστε) το διαβάζω και το νιώθω έτσι όπως το έχεις. Είναι υπέροχο και πολύ ενδιαφέρουσες οι λεπτομέρειες για τη ζωή του Vicente Aleixandre!!!

Ότι πρέπει οι στίχοι για τη μουντάδα που επικρατεί…

μαριάννα είπε...

Aldebaran

Καλησπέρα και καλωσόρισες στην μπλογκοπαρέα! ;)
Η χαρά όλη δική μου να μοιράζομαι τ' αγαπημένα κι ακόμα πιο μεγάλη όταν αρέσουν...

μαριάννα είπε...

Μηθυμναίος

Στράτο μου αν θες να το διαβάσεις στα ισπανικά δες εδώ.

Αλήθεια είναι ότι τέτοια ποίηση πάει με μουντό καιρό. ;)

Καλησπέρες!