Τετάρτη 13 Ιουνίου 2007

Alfonsina y el Mar...H ποιήτρια Alfonsina Storni !

Η ποιήτρια


Alfonsina y el Mar
των Ariel Ramirez και Felix Luna Αγαπημένες εκτελέσεις:
Paloma San Basilio, Alfonsina y el mar
Mercedes Sosa
Alfonsina y el mar, Νάνα Μούσχουρη

Η φιλία με τον Quiroga ήταν μια φιλία μεταξύ δύο διαφορετικών όντων. Διηγείται η Norah Lange ότι σε μια από τις συγκεντρώσεις τους, όπου πήγαιναν όλοι οι συγγραφείς της εποχής, έπαιξαν κάποιο βράδυ ένα παιχνίδι σαλονιού. Το παιχνίδι συνίστατο στο ότι η Alfonsina και ο Ηoracio έπρεπε να φίλησουν ταυτόχρονα τα πρόσωπα ενός ρολογιού που κρέμονταν από μια αλυσίδα που στήριζε ο Horacio. Αυτός με μια γρήγορη χειρονομία,ταχυδακτυλουργική, τράβηξε το ρολόι προς τα πάνω, ακριβώς τη στιγμή που η Alfonsina το πλησίαζε με τα χείλη της και όλα τελείωσαν σε ένα φιλί. Ο Quiroga την αναφέρει συχνά στις επιστολές του, κυρίως μεταξύ των ετών 1919 και 1922, και η αναφορά του την ξεχωρίζει από μια ομάδα όπου υπήρξαν όχι μόνο άλλες γυναίκες αλλά και άλλες συγγραφείς. Εντούτοις, όταν ο Quiroga αποφασίζει να επιστρέψει στις Αποστολές το 1925, η Alfonsina δεν τον συνοδεύει. Ο Quiroga της ζητά να πάει μαζί του και αυτή, αναποφάσιστη, συμβουλεύεται το φίλο της, τον ζωγράφο Benito Quinquela Martin. Εκείνος, άντρας συντηρητικός και στατικός, της είπε: « Μ' αυτόν τον τρελό; Όχι! »

Μέχρι το σπίτι της οδού της Κούβας φτάνει ένα βράδυ η Χιλιανή Gabriela Mistral. Η συνάντηση θα πρέπει να ήταν σημαντική για τη Χιλιανή δεδομένου ότι μόλις είχε δημοσιεύσει την ιστορία της στο El Mercurio. Κάλεσε στο τηλέφωνο την Alfonsina πριν να πάει, και την εντυπωσίασε ευχάριστα η φωνή της, γιατί της είχαν πει ότι ήταν άσχημη και έτσι περίμενε ένα πρόσωπο που δε θα ταίριαζε με τη φωνή. Γι αυτό όταν η πόρτα άνοιξε ρώτησε για την Alfonsina, επειδή η εικόνα ήταν αντίθετη με την προειδοποίηση. « Ασυνήθιστο κεφάλι, θυμάται, αλλά όχι από άχαρα χαρακτηριστικά, αλλά από ένα μαλλί εξ ολοκλήρου ασημόχρωμο, που φτιάχνει το πλαίσιο ενός προσώπου εικοσιπέντε ετών ». Επιμένει: « Ομορφότερο μαλλί δεν έχω δει, είναι παράξενο πως έβγαζε το φως του φεγγαριού μέρα μεσημέρι. Ήταν χρυσαφένιο και κάποια ξανθιά γλύκα έμενε ακόμα στα άγρια συρματοπλέγματα. Τα μάτια μπλε, η σηκωτή γαλλική μύτη, πολύ χαριτωμένη και το ρόδινο δέρμα της δίνουν μια παιδικότητα, πράγμα που αρνείται την οξυδερκή συνομιλία της ώριμης γυναίκας ». Η Χιλιανή εντυπωσιάζεται από την απλότητά της, από τη μετριοπάθεια, από την ελάχιστη εκδήλωση συγκίνησης, από τη βαθύτητα σκέψης χωρίς σπουδαιοφάνεια. Και πάνω απ' όλα από τις πληροφορίες της, πραγματικά μια γυναίκα της μεγάλης πόλης « που έχει περάσει αγγίζοντας τα πάντα και ενσωματώνοντάς τα ».

Σε φιλική παρέα στο καφέ Tortoni, γνώρισε τον Federico Garcia Lorca, κατά τη διάρκεια της παραμονής του ποιητή στο Μπουένος Άιρες μεταξύ του Οκτωβρίου του 1933 και του Φεβρουαρίου του 1934. Του αφιέρωσε ένα ποίημα, « Το πορτραίτο του Garcia Lorca », που δημοσιεύθηκε κατόπιν στον « Κόσμο των επτά πηγών » (1934). Εκεί λέει :

« Εισβάλλει ένας Έλληνας
απ' τα απόμακρα μάτια του (...).
πηδά στο λαιμό του
προς τα έξω
ζητώντας
τον μισοφέγγαρο σουγιά
κοφτερό νερό(...)
Αφήστε να πετάξει το κεφάλι
το κεφάλι μόνο
πληγή από θαλασσινές θλίψεις
μαύρες...».

Στις 20 Μαΐου του 1935 η Alfonsina εγχειρίστηκε από καρκίνο του μαστού.

Το 1936 αυτοκτόνησε ο Horacio Quiroga και εκείνη του αφιέρωσε ένα ποίημα με συγκινητικούς στίχους, που προφήτευαν το τέλος του:

Το να πεθάνει κανείς όπως εσύ, Horacio, στα λογικά σου
Κι έτσι όπως στις ιστορίες σου, δεν είναι κακό'
Μια αχτίδα στο χρόνο και τελειώνει η γιορτή...
Εκεί θα πουν.
Περισσότερο σαπίζει ο φόβος, Horacio, παρά ο θάνατος
Που στις πλάτες πηγαίνει
Ήπιατε καλά, που μετά χαμογελάσατε...
Εκεί θα πουν.

Στις 26 Ιανουαρίου του 1938, στην Κολονία στην Ουρουγουάη, η Alfonsina λαμβάνει μια σημαντική πρόσκληση. Το Υπουργείο Δημόσιας Εκπαίδευσης έχει οργανώσει μια τελετή που θα συνδέσει τις τρεις μεγάλες αμερικανίδες ποιήτριες του καιρού, σε μια συνεδρίαση χωρίς προηγούμενο: την Alfonsina, Juana de Ibarbourou y Gabriela Mistral. Η πρόσκληση ζητά « να κάνει στο κοινό μια ομιλία για τη μορφή και τον τρόπο της να δημιουργεί ». Πρέπει να προετοιμαστεί σε μια ημέρα και, γεμάτη ενθουσιασμό, γράφει την ομιλία της σε μια βαλίτσα που έχει βάλει στα γόνατα. Διασκεδάζοντας, βρίσκει έναν τίτλο που της φαίνεται πολύ κατάλληλος : « Ανάμεσα σε δυο βαλίτσες μισάνοιχτες και του ρολογιού τους δείχτες ».

Στις 21 Νοεμβρίου του 1938, η Εθνική Γερουσία αποτίει ξανά φόρο τιμής στην ποιήτρια με τα λόγια του Γερουσιαστή Σοσιαλιστή Alfredo Palacios. Αυτός είπε:

« Η πρόοδός μας, η υλική καταπλήσσει δικούς μας και ξένους. Έχουμε κατασκευάσει απέραντες μεγαλουπόλεις. Εκατοντάδες εκατομμύρια κεφαλιών βοοειδών βόσκουν στην απέραντη αργεντινή πεδιάδα, την πιο γόνιμη στη γη' αλλά συχνά υπαγάγαμε τις πνευματικές αξίες στις χρηστικές αξίες και δεν πετύχαμε, με όλο τον πλούτο μας, να δημιουργήσουμε μια ευνοϊκή ατμόσφαιρα όπου μπορεί να ευημερήσει εκείνο το ευαίσθητο (ντελικάτο) φυτό που είναι ένας ποιητής ».

Μετ.Μαριάννα Τζανάκη

Δείτε όλο το άρθρο και το τραγούδι με την ελληνική μετάφραση
εδώ

18 σχόλια:

μαριάννα είπε...

Το επαναφέρω για την Κλέλια που το ζήτησε. Το είχα ποστάρει το Φλεβάρη... Και το gracias a la vida το Μάρτη... Υπάρχουν και οι στίχοι του τραγουδιού μεταφρασμένοι και όλο το άρθρο μεταφρασμένο από τα ισπανικά.

Cle Petridou είπε...

Κάλά είσαι τρομερή!!!
Θα πρεπε να ψάχνω λίγο περισσότερο τους εκφραστές. Πολλή δουλεια φιλενάδα.
Χίλια ευχαριστώ:)))

Την ερμηνεία της Μercedes προτιμώ βέβαια. Είχα κάποτε ένα φίλο Χιλιανό τον Ρικάρντο,μουσικός και τρελός για τον δικο μας Χατζιδάκι, αυτός μου γνώρισε και την Mercedes και την Αλφονσίνα

Σ αγαπώ πολύ πολύ.

μαριάννα είπε...

Να είσαι καλά κούκλα μου! Είναι τόσο ενδιαφέρουσα η ζωή της που δε θα μπορούσα να την περάσω απαρατήρητη. Και το τραγούδι απίστευτο... Αδυνατώ να διαλέξω ανάμεσα σε Σαν Μπαζίλιο και Σόσα. Και η Σολεδάδ Μπράβο είναι καλή επίσης, θα το ανεβάσω όταν έχω χρόνο γιατί δεν το βρήκα στα γνωστά στέκια. :)

night blue είπε...

Pigaine sto blog mou na akouseis ena wraio elliniko tragoudi...

Ανώνυμος είπε...

Ακριβή μου Μαριάννα!

Μακαρίζω τη ζωή που μονοπάτι άνοιξε για να σε βρω. Ήταν όμως δύσβατο κι έχασα χρόνο πολύτιμο.
Το κενό ν’ αναπληρώσω θέλω μα αν θα προλάβω δε γνωρίζω, αφού κάθε μέρα απλόχερα δίνεις και δίνεις θησαυρούς μοναδικούς που θέλω ζωές πολλές για να τους μελετήσω.
Όπως κι αν είναι σ’ ευγνωμονώ γι' αυτά που μου προσφέρεις, που μου μεταγγίζεις. Σ’ ευαριστώ!
Σ.

kelly alamanou είπε...

ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ παρουσίαση.ΜΠΡΑΒΟ.
Η Αλφονσίνα πέθανε με το τρόπο που περιέγραφε στα ποιήματά της τελικά,στη θάλασσα.
Βρήκα το τραγούδι με τη Μερσέντες Σόσα και τη Luz Cazal.
Εξαιρετικό. Και η δική μας η Μούσχουρη το έχει τραγουδήσει απ'ότι είδα.
Καληνύχτες!

μαριάννα είπε...

@ vain
Το άκουσα. Πάρα πολύ καλό. Σ'ευχαριστώ...

μαριάννα είπε...

@ ανώνυμο
Να είσαι καλά Σ. μου και σ' ευχαριστώ ειλικρινά που παρακολουθείς και μοιράζεσαι μαζί μου αυτά που αγαπώ.
Η ζωή των ποιητών, ανεξάρτητα από το έργο τους, που μπορεί να είναι εκπληκτικό, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για μελέτη. Όχι για ικανοποίηση περιέργειας φυσικά. Αλλά μελετώντας τους, κατανοείς καλύτερα και την ποίησή τους.
Προσπαθώ να φωτίζω με άρθρα και μεταφράσεις τη ζωή κάποιων που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστοί στο ελληνικό κοινό. Πολλοί ήξεραν το υπέροχο τραγούδι "Alfonsina y el Mar" που είναι αφιερωμένο στην ποιήτρια, αλλά λίγοι γνωρίζουν την ίδια, τη ζωή και το έργο της.
Με τιμούν τα λόγια σου και το ενδιαφέρον σου. Σ' ευχαριστώ ειλικρινά.

μαριάννα είπε...

@ roroula kelly

Χαίρομαι που σου άρεσε Κέλλυ μου! Ναι το τραγούδι το έχουν πει πολλοί. Τις τρεις καλύτερες εκτελέσεις κατά τη γνώμη μου τις έχω πάνω δίπλα από τη φωτογραφία. Δεν ξέρω αν τις είδες. Αυτή με την Παλόμα Σαν Μπαζίλιο μου αρέσει πολύ και με τη Μερσέντες Σόσα σαφώς. Ναι, πέθανε όπως επέλεξε. Δεν περίμενε τον καρκίνο να τη σκοτώσει. Φοβερή γυναίκα. Δυναμική και ανεξάρτητη. Η σχέση της με τον Horacio Quiroga,την Gabriela Mistral και τον Lorca, φανερώνει πολλά για τη ζωή της. Συγκινητική η ιστορία της.
Καληνύχτα κορίτσι... κι εγώ σ' ευχαριστώ!

Juanita La Quejica είπε...

Συμπτωματικά, σήμερα διάβαζα πάλι για την Alfonsina Stormi για προσεχείς εξετάσεις. Πολύ όμορφο το κείμενό σου, ευχαριστώ.

Juanita La Quejica είπε...

Για το τραγούδι, θα προτιμήσω τις αδερφές Faez, ίσως γιατί αυτή η απίστευτη μελαγχολία αλλά και η δύναμη της γέρικης φωνής τους, μου ταιριάζει καλύτερα στην εικόνα της.

μαριάννα είπε...

@ Juanita La Quejica
Μακάρι να σου φανεί χρήσιμο σε κάτι. Είναι η μετάφραση από το σάιτ του Cervantes για τη Alfonsina Storni
Οι αδερφές Faez ποιές είναι; Πρώτη φορά τις ακούω...:(

Juanita La Quejica είπε...

Μετά τις 20 υπόσχομαι να σου ανεβάσω τραγούδι. Κουβανές γιαγιάδες, δεν ξέρω αν ζουν ακόμα, είχαν πάρει μέρος στο cd της trova (δεν μου έρχεται τώρα ο τίτλος) και αμέσως μετά επειδή είχαν μεγάλη επιτυχία, τους έβγαλαν και δύο δικά τους. Τις είχα δει σε κάποια εκπομπή και ήταν συγκλονιστικές! Φοβερές!
Δεν έχω περάσει στο pc τα τραγούδια τους, γι αυτό λίγη υπομονή μέχρι την Πέμπτη.

μαριάννα είπε...

Καλά είσαι απίστευτη! :) Πρώτα απ' όλα σ'ευχαριστώ πάρα πολύ για τις πληροφορίες! Δεύτερον με την απόλυτη ησυχία σου. Δε βιαζόμαστε καθόλου. Κι εγώ αυτές τις μέρες οργώνω την Ελβετία για να τη δείξουμε στον μεγάλο... :) Εκμεταλλευόμαστε τα περάσματα που είναι ανοιχτά αυτή την εποχή, που σχεδόν έχουν λιώσει τα χιόνια και είναι προσβάσιμα.
Θα σας ποστάρω φωτογραφίες να σας ξεσηκώσω να έρθετε...:)

Juanita La Quejica είπε...

Τέλεια! Να περνάτε όμοργα και περιμένουμε ανταπόκριση!
(Αύριο γράφω, ουφ! Κομματάκι δύσκολο πια... ένα βήμα πριν τα 40...)

μαριάννα είπε...

Καλή επιτυχία! Όλα θα πάνε καλύτερα από ποτέ, αφού τώρα πια υπάρχει και η ωριμότητα που σίγουρα σε κάνει να αντιλαμβάνεσαι αλλιώς τη γνώση. Να τη ρουφάς και να την απολαμβάνεις, όχι να την προσλαμβάνεις απλά.
Ο καλύτερος μου μαθητής εδώ στα ελληνικά, είναι 75 χρονών. Μιλάει άψογα 7 γλώσσες και αν ακούσεις ελληνικά θα πάθεις.
Πολύ κουράγιο έχω πάρει από τους Ελβετούς, που ξεκινούν δεύτερη νιότη στα 50 τους... ;)

Juanita La Quejica είπε...

http://download.yousendit.com/CAA4FCD7705C3ED2
Alfonsina Y El Mar - Las Hermanas Faez (La Trova De Las Faez)

μαριάννα είπε...

Ευχαριστούμε Juanita! Υπέροχες είναι. Ανατρίχιασα... πολύ συγκινητικό. Εκπληκτική εκτέλεση πράγματι.