Σχηματισμός κλητικής κυρίων ονομάτων
Τα δευτερόκλιτα αρσενικά ουσιαστικά σε -ος σχηματίζουν κανονικά την κλητική σε -ε: π.χ. λαέ, ουρανέ...
Όμοια σχηματίζεται η κλητική των περισσότερων οικογενειακών ονομάτων, και μάλιστα όταν είναι οξύτονα - δηλ. τονίζονται στη λήγουσα (πχ. Βιζυηνός - Βιζυηνέ), ή προπαροξύτονα - δηλ. τονίζονται στην προπαραλήγουσα (π.χ. Λαζόπουλος - Λαζόπουλε, Μάντζαρος - Μάντζαρε...).
Με κατάληξη -ο σχηματίζεται κυρίως η κλητική των παροξύτονων δισύλλαβων οικογενειακών ονομάτων (π.χ. κ. Ρίζο, Κάλβο...), καθώς και όσων τονίζονται στην παραλήγουσα, ιδίως όσων λήγουν σε -άτος, -άκος, -ούκος, -ίτσος: κ. Μαυροκορδάτο, Δημητράκο, Ρίτσος, Ευαγγελάτος, Βενιζέλος, Λοβέρδος...
Αφιερωμένο στον φίλο που το ζήτησε. Ελπίζω να βοήθησα και εύχομαι καλή σταδιοδρομία!
Τα δευτερόκλιτα αρσενικά ουσιαστικά σε -ος σχηματίζουν κανονικά την κλητική σε -ε: π.χ. λαέ, ουρανέ...
Όμοια σχηματίζεται η κλητική των περισσότερων οικογενειακών ονομάτων, και μάλιστα όταν είναι οξύτονα - δηλ. τονίζονται στη λήγουσα (πχ. Βιζυηνός - Βιζυηνέ), ή προπαροξύτονα - δηλ. τονίζονται στην προπαραλήγουσα (π.χ. Λαζόπουλος - Λαζόπουλε, Μάντζαρος - Μάντζαρε...).
Με κατάληξη -ο σχηματίζεται κυρίως η κλητική των παροξύτονων δισύλλαβων οικογενειακών ονομάτων (π.χ. κ. Ρίζο, Κάλβο...), καθώς και όσων τονίζονται στην παραλήγουσα, ιδίως όσων λήγουν σε -άτος, -άκος, -ούκος, -ίτσος: κ. Μαυροκορδάτο, Δημητράκο, Ρίτσος, Ευαγγελάτος, Βενιζέλος, Λοβέρδος...
Αφιερωμένο στον φίλο που το ζήτησε. Ελπίζω να βοήθησα και εύχομαι καλή σταδιοδρομία!
.png)
.jpg)
4 σχόλια:
Καλή σου μέρα Γητεύτρια!
Πολύ καλά έκανες κι έγραψες αυτό το ποστ...Ακούγονται φοβερά και τρομερά στα ΜΜΕ...
Παρεμπιπτόντως,μπορώ να μάθω ποια γραμματική συμβουλεύτηκες;...
Παλιότερα το κύριο μέσο εκμάθησης της γλώσσας ήταν οι εφημερίδες.. Τώρα είναι η TV.. Στις κλασικές ελληνικές ταινίες η γλώσσα ήταν σωστότερη και με πιό πλούσιο λεξιλόγιο παρόλο που προοριζόταν για λαική κατανάλωση.. Σήμερα η εφημερίδες χρεισημοποιούν περιορισμένο λεξιλόγιο και στην TV δε βρήσκουν αρκετούς με άνεση στο προφορικό λόγο.. πολλές φορές θυμάμαι ένα κεφάλαιο από τις 12 καρέκλες νομίζω, την "κανιβάλισα Ελούλα".. Εγώ την κατάπτωσή μου την κατάλαβα, όταν μετά από αλεπάλληλες μετακομίσεις, έβγαλα από τις κούτες, την πάλιά μου εγκυκλοπαίδια, του 69, σε αρχαίζουσα, και δυσκολευτηκα μα διαβάσω.. και κορόϊδευα την πρώιν μου πριν δέκα χρόνια που παραπονήτω για τη γλώσσα της εγκυκλπαίδιας και ήταν και φιλόλογος (και ρωτούσε συνεχώς, εμένα τον αμόρφωτο, να της ερμηνεύω άγνωστες λέξεις)..
Την καλημέρα μου:):)
Η Γραμματική που χρησιμοποιώ είναι η Μεγάλη Νεοελληνική Γραμματική της Δημοτικής, του Ιδρύματος Mανόλη Τριανταφυλλίδη. Το ίδιο και στα λεξικά. Εμπιστεύομαι και λειτουργώ αποκλειστικά με το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη.
Από τότε που σπούδαζα, οι καθηγητές επέμεναν και η εμπειρία μου έδειξε ότι πολύ σωστά επέλεξαν.
Συμπληρωματικά χρησιμοποιώ το Αντίστροφο Λεξικό Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, ετυμολογικά, αλλά και γενικά, συμβουλεύομαι συχνά την Άσπρη Λέξη στην οποία είμαι και μέλος, πρόχειρη γραμματική στο σχολείο, χρησιμοποιώ αυτήν του Οργανισμού, τα δυο βιβλιαράκια
«Λάθη στη χρήση της γλώσσας» της Παπαζαφείρη και για καθαρεύουσα ή αρχαΐζουσα το λεξικό Δημητράκου και τα φανταστικά λεξικά κλίσεως ρημάτων και ονομάτων, του Κοντέου. Πραγματικό απόκτημα για μια βιβλιοθήκη. Τα έχω 30 χρόνια Κυριάζ και τα λιώσαμε κι εγώ και τα παιδιά μου. Έχει δε μια φανταστική εγκυκλοπαίδεια, που λέγεται Κόσμος, ο Κοντέος, οι φίλοι Θεσσαλονικείς θα την ξέρουν, όπου ότι δεν βρίσκω στην Μπριτάνικα με τους 62 τόμους, το βρίσκω εκεί με τους 36, αν δεν κάνω λάθος. Η γλώσσα μας Κυριαζ, είναι αστείρευτη και δεν μαθαίνεται. Δε φαντάζομαι να υπάρχει άνθρωπος που να ισχυριστεί ότι ξέρει τέλεια ελληνικά.
Επίσης εκτιμώ πολλές σελίδες στο δίκτυο για τη γλώσσα. Τον Εκπαιδευτικό Κόμβο, το translatum, το abnet.agrino και διαβάζω πάντα και απολαμβάνω τον Γιάννη Χάρη, του οποίου το βιβλίο δεν βρήκα και θα το παραγγείλω «Η γλώσσα, τα λάθη και τα πάθη».
Όλα τα ψάχνω συστηματικά γιατί η ελληνική γλώσσα είναι ένας θησαυρός αληθινός. Και όσο τη σπουδάζεις τόσο πιο αδαής νιώθεις. Μαθαίνοντας δε, ξένες γλώσσες τρελαίνεσαι ανακαλύπτοντας, ότι η βάση των περισσοτέρων γλωσσών είναι η ελληνική.
@ koulpa
Χάος μάτια μου! Απίστευτη ομορφιά η γλώσσα μας, αλλά και χάος. Ποιός θα μπορούσε να πει ότι την κατέχει αυτήν την υπέροχη γλώσσα που πραγματικά, όπως έγραψε ο Ελύτης...
Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική.
Το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου...
Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου...
Δημοσίευση σχολίου