Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2007

Margaret Atwood: Η δεσποινίς Τζούλη γερνάει


Κάποιες φορές τα σχόλια στα ποστ υπερβαίνουν, όχι μόνο το ποστ αυτό καθ' αυτό, αλλά και την καλύτερη πρόθεση ανάρτησης. Μου έχει συμβεί πολλές φορές τα σχόλιά σας να με κάνουν να ντρέπομαι για την ένδεια μιας ανάρτησης, μπροστά σε ότι αυτή εξελίσσεται με τις παρεμβάσεις σας. Με το προφίλ artois, πρώην OBSERVER συμβαίνει συχνά. Έτσι σκέφτηκα να μην αφήσω αυτό το σχόλιο κρυμμένο. Το παραθέτω λοιπόν προς τέρψιν και απόλαυσιν απάντων των εραστών της ποίησης, ευχαριστώντας θερμά για την προσφορά και την τιμή!

Το παραθέτω ακριβώς όπως ετέθη:

Κι επειδή δεν μπορώ να αντισταθώ στην αναφορά της Άτγουντ, θα περάσω στα σχόλιά σου – σε παγκόσμια πρώτη :-) - ένα έξοχο, [κατά την κρίση μου], ποίημά της από την συλλογή "Πρωί στο καμένο σπίτι", μεταφρασμένο από την Δώρα Στυλιανίδου - (ολόκληρη η συλλογή δημοσιεύθηκε στην Οδό Πανός, τ.111). Νομίζω πως θα αρέσει και σ' εσένα.



Η δεσποινίς Τζούλη γερνάει

Πόσο καιρό ακόμη μπορώ να διατηρήσω
την συμφοριασμένη μου γοητεία;
Όχι πολύ ακόμα.
Οι γόβες με τους φιόγκους, τα πονηρά εσώρουχα με τα σλόγκαν στο καβάλο
Κτύπα εδώ
και άλλα τέτοια
θα πρέπει να πεταχτούν, μαζί με
τη στολή της γάτας.
Μετά από καιρό ξεχνάς
πώς πραγματικά μοιάζεις.
Παριστάνεις ότι δεν σε νοιάζει.
Όταν ήμουνα νέα έριχνα τα μαλλιά μου μπροστά, σκεπάζοντας το ένα μάτι, νομίζοντας ότι είμαι τολμηρή,
πηγαίνοντας σινεμά με την κίτρινη φούστα μου στενή σαν μολύβι
και την ελαστική λουλουδάτη ζώντι μου, μάσαγα τσίχλα, άφηνα ίχνη από κραγιόν
σαν ευγνώμονες πλαστικές ανάσες
στα τσιγάρα αντρών
που ούτε καν ήξερα,
και ούτε ήθελα να ξέρω.
Ήταν τέχνη να κουμαντάρεις τους άντρες, έπρεπε νά 'χεις επιδέξια χέρια,
να φυσάς μέσα στα ρουθούνια τους
όπως στα άλογα.
Ήταν κάτι που έκανα καλά,
σαν να έπαιζα φλογέρα,
παρόλο που δεν παίζω.

Στα δάση με τα γκρίζα κοτσάνια
υπάρχουν στάσιμα νερά
μαύρα σαν κατράμι, πνιγμένα
στα καφετιά φύλλα.
Αντανακλούν ένα μπράτσο, έναν ώμο,
με το κατάλληλο φως,
με συννεφιασμένο ουρανό.
Το τρένο περνάει τσιμεντόλακκους, λιβάδια, το χειμωνιάτικο στάρι
στα χωράφια σαν πενιχρό τρίχωμα.
Λαβαίνω ακόμα γράμματα,
αν και λιγότερα.
Μού γράφει ένας άντρας, ζητώντας μου αληθινές ιστορίες για αποτυχημένο σεξ. Ετοιμάζει μια ανθολογία.
Βρήκε το όνομά μου σ' ένα παλιό ημερολόγιο, με τη φωτογραφία μου
που είναι σκέτη μαγκιά και μαργαρίτες, τότε που το δέρμα μου είχε τη χρυσαφένια λάμψη της φρεσκοαλειμμένης μαργαρίνης. Δεν θέλω βιασμούς, λέει,
αλλά απογοητεύσεις,
κάτι σαν τις ηττημένες προσδοκίες. Αγαπητέ Κύριε, απαντώ, δεν έχω κάνει ποτέ! Αποτυχημένο σεξ, δηλαδή.
Δεν ήταν ποτέ το σεξ το πρόβλημα,
ήταν άλλα,
η απουσία των λουλουδιων,
οι θανάσιμες απειλές,
οι συνήθειες του προγεύματος.
Βλέπω ότι χρησιμοποιώ αόριστο.

Παρόλο το αναθυμιαστικό σύννεφο
των δηλητηρίων, σαν ένα λαμπερό κέλυφος αυγού, που σε τύλιξε,
ένα άρωμα δεν χάνεται: απλά απλώνεται και σε καταπίνει. Το σεξ δεν σου κάνει πια σαν ένα φόρεμα που μπήκε
μέσα στην κοινή λογική σου, αυτή που μοιράζεσαι με οτιδήποτε σ' ακούει.

Ο τρόπος που κινείται ο ήλιος
μέσα στον χρόνο αποκτάει νόημα,
οι βρώμικες σταγόνες του βρόχινου νερού
στο παράθυρο, τα βλαστάρια
των θάμνων στις άκρες των δρόμων,
η γυαλάδα του χυμένου πετρελαίου
σ' ένα ανοικτό λάκκο
που γεμίζει λασπόνερα.
Μην με παρεξηγείτε: ακόμα και με
τα φώτα σβηστά
θα παιρνόμουν τώρα με οποιονδήποτε, αν είχα ενεργητικότητα να χαραμίσω. Όμως μετά από καιρό
αυτά τα σαρκικά arpeggios γίνονται βαρετά, σαν να ακούς συνέχεια Μπαχ, υπερβολική λατρεία του ίδιου πράγματος.
Όταν ήμουν τελείως σαρκικιά,
ήμουν τεμπέλα.
Η ζωή μου ήταν εύκολη,
και ήμουν αγνώμων.
Τώρα έχω πολλούς εαυτούς.
Μη με μπερδεύετε με τους αγκώνες μου σαν της κότας:
αυτό που παίρνετε δεν είναι
πια αυτό που φαίνεται.

13 σχόλια:

μαριάννα είπε...

Περιττό να πω φυσικά, πως όσο το διαβάζω τόσο πιο πολύ με συγκλονίζει. Ταινία περνά από μπροστά μου ο κάθε στίχος. Και χωρίς να το θες ταυτίζεσαι κιόλας. Θες γιατί τα χρόνια περνούν, θες που με βάζει σε ανησυχία, μήπως η επίμονη άρνησή μου στο να ερωτευτώ, έχει αιτία και δεν είναι η ξινίλα που νομίζω ότι έχω; Από την άλλη, μια χαρά νιώθω οργανικά...
Γελάω... πότε το έγραψε αυτό η Άτγουντ ξέρουμε; Για να συγκρίνω ηλικία. Να τα βάψω μαύρα από τώρα ή να το αναβάλω γι αργότερα;
Άει σιχτίρ πια... μα να μη μπορεί κανείς τους να με κάνει να τον ερωτευθώ; Τί διάολο εγώ έχω το πρόβλημα ή αυτοί; Μου φαίνεται πρέπει να γυρίσω επειγόντως Ελλάδα, αλλιώς με βλέπω μις Τζούλη! ;)
Εν τω μεταξύ τώρα που το σκέφτομαι η Τζούλη γερνάει ή οι άντρες είναι λιγότερο ερωτεύσιμοι και οι γυναίκες πιο απαιτητικές; Γιατί ανατρέχοντας στο παρελθόν, σκέφτομαι ότι απ' όσους ερωτεύθηκα, τώρα θα ερωτευόμουν τους μισούς, μην πω και λιγότερους.
Φιρί φιρί το πάω να ταυτίσω πάλι το κοκορέτσι με το αρνί. :))))
Λες και η Άτγουντ είναι η Τζούλη. Που μπορεί και να είναι δηλαδή...

Unknown είπε...

γητεύτρια,
είσαι τσίφτισα!
γιατί είσαι ειλικρινής
κι όποιος είναι ειλικρινής
δε φοβάται.
όποιος είναι ειλικρινής έχει την κυνικότητα να βγάζει έξω πραγματικά συναισθήματα που ακουμπάνε τον άλλον και γίνονται συν-αισθήματα, απλώνουν με την οικειότητα της αλήθειας.

Vrakas Kostas είπε...

..ΑΝ ειναι ναρθει,θαρθει!!
Κι ουτε που θα σε..ρωτησει!!
Μια..Τζουλη..κρυβεται μεσα μας,σε ..καθε ηλικια!!

Vrakas Kostas είπε...

..Ουτε..Καλημερα δεν ειπα!!...ο ..γαρος!!Σορυ Μαριαννα!!!!

μοναχή είπε...

Γερόντιον- του Τ.Σ. Έλιοτ

Δεν έχεις νιότη μήτε γηρατειά
Όμως καθώς σε μεταδείπνιον ύπνο
ονειρεύεσαι και τα δυο.

Μετάφραση Γιώργος Ζ. Χριστοδουλίδης

Νάμαι ένας γέρος άνθρωπος σ' ένα μήνα στεγνό
Να μου διαβάζει ένα παιδί, να προσμένω τη βροχή.
Μήτε που βρέθηκα ποτέ στις πύλες του κινδύνου
Μήτε πολέμησα μες τη ζεστή βροχή,
Μήτε ως το γόνατο μέσα στα έλη, ανασηκώνοντας το γιαταγάνι
Πολέμησα ποτέ μου, απ' τις μύγες ρημαγμένος.
Το σπίτι μου ένα σαραβαλιασμένο σπίτι.
Κι ο Εβραίος ανακούρκουδα πα στο περβάζι, ο νοικοκύρης,
Γέννα κάποιου καταγωγίου της Αμβέρσας,
Ψώριασε στις Βρυξέλλες, μπαλώθηκε κι εμάδησε μες το Λονδίνο.
Η γίδα βήχει όλο το βράδυ στο χωράφι από πάνω.
Βράχια, βρύα, πολυτρίχια, σίδερα, βρωμιές.
Η γυναίκα όλο φροντίζει την κουζίνα, κάνει τσάι
Φταρνίζεται το βράδυ, ανασκαλίζει τη γκρινιάρα μύτη.
Εγώ γέροντας άνθρωπος,
Ένα μυαλό ξεκουτιασμένο ανάμεσα σε ρεύματα.

Σημάδια παίρνουνται για θαύματα. «Να δούμε ένα σημάδι!»
Η λέξη μες τη λέξη, ανίκανη να βγάλει λέξη,
Φασκιωμένη με σκοτάδια. Στην εφηβεία του χρόνου
Ήλθε ο Χριστός ο τίγρης.

Στον διεφθαρμένο Μάη, πρίνος και καστανιά, λουλουδιασμένος Ιούδας,
Για να πιωθεί, να μοιραστεί, να φαγωθεί
Ανάμεσα σε ψιθυρίσματα από τον κύριο Σιλβέρο
Με τα χαδιάρικα τα χέρια, στη Λιμόγη
Που ολονυχτίς εβάδιζε στο διπλανό δωμάτιο
Από τον Χακαγκάβα να υποκλίνεται ανάμεσα σε Τιτιανούς-
Από την κυρία ντε Τορνκουίς, στο σκοτεινό δωμάτιο
Μετακινώντας τα κεριά - την Φραϊλάιν Βον Κουλπ
Που επέστρεψε στο χωλ, το ένα της χέρι πα στην πόρτα. Άδειες σαΐτες
Υφαίνουν τον αγέρα. Δεν έχω εγώ αυταπάτες,
Γέροντας άνθρωπος σ' ένα σπίτι όλο ρεύματα
Κάτω από μια τρύπα που φυσά ο αγέρας.

Μετά από τέτοιες γνώσεις, ποια η συγνώμη; Σκέψου τώρα
Η ιστορία έχει σωρό περάσματα πανούργα, επινοημένους διαδρόμους
...

Οδός Πανός
(121 Ιουλ-Σεπτ 2003)

koulpa είπε...

Όσο μεγαλώνουμε γινόμαστε πιό επιλεκτικοί (κάποιοι..).. Μαθαίνουμαι να βλέπουμε μερικές σκηνές πιό κάτω.. Ευτυχώς όταν είμασταν νέοι δε ξέραμε.. αλλιώς τη ζωή μας δε θα τη ζούσαμε.. θα την υποθέταμε..:)
Για μένα η ποίηση σταμάτησε στο Σουρή και στο Καβαδία.. η φευγαλέα επαφή σε νεαρά ηλικία με το Ρίτσο,τον Ελήτη και ακόμα χειρότερα με τον Καβάφη με απομάκρυναν βίαια.. Ευτυχώς που υπάρχουν τα τραγούδια, που με όχημα τη μουσική παρέκαμψαν τις φοβίες μου..:)
Tην καληνύχα μου(πάλι):):)

μαριάννα είπε...

@ abttha

Είναι πολύ φυσικό Άμπθα μου για μένα. Πάντα έτσι ήμουν. Ανοιχτό βιβλίο. Δεν προϋποθέτει γενναιότητα ή κότσια. Θεωρώ όμως τόσο συνηθισμένη τη ζωή και την πορεία μου, που δεν έχει κάτι να κρύψει. Εν τω μεταξύ όπως ξέρεις είμαι κατά του μυστηρίου και των μύθων, ίσως γιατί νιώθω απόλυτα ελεύθερη, απεξαρτημένη από κάθε προσδοκία. Μεγάλη ελευθερία παιδιά το να μην περιμένεις τίποτα, από πουθενά κι από κανέναν. Δεν είναι πικρό, όπως λένε κάποιοι. Ούτε παραίτηση. Ανεξαρτησία είναι η αυτάρκεια. ;)

μαριάννα είπε...

@ vrakas kostas

Αλλιώς θα προσπεράσει... :)
Εμένα τελευταία μάλλον με προσπερνάει... Άστα Κώστα μου. Ου γαρ έρχεται μόνο του το ρημάδι... :)

Καλό σου βράδυ!

μαριάννα είπε...

@ μοναχή

Βρε βρε βρε! Καλώς ήρθατε αγαπητή! :)
Θεαματική είσοδος! Τιμή μου! Το Γερόντιον, πολύ αγαπημένο ποίημα!
Ψυχανεμίζομαι πως θα κάνουμε καλή παρέα... ;)

Συνεχίζω...

[...]
Κι εξόδους, με ψιθυριστές φιλοδοξίες μας ξεγελά,
Μας οδηγεί σε ματαιότητες. Σκέψου τώρα
Μας δίνει όταν η προσοχή μας έχει αποσπασθεί
Κι αυτό που δίνει, το δίνει με τέτοια δόλια μπερδέματα
Που το δόσιμο κάνει την επιθυμία πιο πειναλέα. Δίνει αργά τόσο
Ότι δεν πιστεύουμε, ή αν ακόμη το πιστεύουμε,
Μόνο στη μνήμη αναλογιέται το πάθος. Δίνει τόσο νωρίς
Σε χέρια αδύναμα, ότι είναι στοχασμός που θα κάναμε και δίχως του
Ώσπου η άρνηση πολλαπλασιάζει τον τρόμο. Σκέψου
Μήτε ο τρόπος μήτε το θάρρος μας σώζει. Κακίες αφύσικες
Γεννούνται απ' τον ηρωισμό μας. Αρετές
Βιάζονται πάνω μας απ' τα ξεδιάντροπα μας κρίματα.
Αυτά τα δάκρυα έχουν πέσει απ' το δέντρο που καρπίζει την οργή.
[...]

μαριάννα είπε...

@ koulpa

Ευτυχώς όταν είμασταν νέοι δε ξέραμε.. αλλιώς τη ζωή μας δε θα τη ζούσαμε.. θα την υποθέταμε..:)

Αυτό ξαναπές το! Μεγάλη κουβέντα! Ξέρεις πόσες φορές το έχω σκεφτεί; Ευτυχώς πράγματι που η σειρά πάει έτσι, με τη νιότη μπροστά. Αν ήταν αλλιώς... Ούτε θα είχα παντρευτεί, ούτε παιδιά θα είχα κάνει...

Φιλιά πολλά!

E είπε...

Καθόλου δεν μετανιώνω για τις νεανικές μου ατασταλίες. Και το κοστούμι της γάτας σκοπεύω να το κρατήσω έξω μέχρι τα 70 μου... εντάξει δεν θα το φοράω δημοσίως, μόνο για το χατίρι συγκεκριμένων ματιών :)

Θεωρητικά όλ΄αυτά... Καλού κακού, ξαναρώτα με στα 70 (αν τα φτάσω ποτέ... ). Μπορεί και να΄χω αλλάξει γνώμη :)))

Φιλιά καρδούλα μου,
Ε.

μαριάννα είπε...

@ Elena72

Ελενάκι μου γλυκό! Μπράβο σου! Σε βρίσκω τέλεια! Όμως προφανώς υπάρχει έμπνευση ε; Θα φορούσες την αρματωσιά της γάτας για συγκεκριμένα μάτια λες!
Εμ εκεί είναι το ζουμί. Στο να έχεις βρει αυτά τα μάτια!
Ε όχι και ν' αρματωνόμαστε τζάμπα! Σωστά; Ο δικός μου ο προβληματισμός είναι αν θα ξαναβρώ την έμπνευση. Γιατί έχω γύρω μου εκατοντάδες άντρες(πολλοί από αυτούς διαθέσιμοι) και δεν... μα καθόλου! Ούτε για καφέ να πάω... πόσο μάλλον ν' αρματωθώ! :)))))

Φιλάκια πολλά! Και να είσαι πάντα έτσι ζωντανή!

E είπε...

Μέχρι στιγμής, λογίζομαι στους τυχερούς... Έχω όντως μάτια πολύτιμα :)

Αυτό για σήμερα όμως. Η κάθε μέρα όπως έρχεται. Η αλήθεια είναι πως αν σήμερα δεν ήταν δίπλα μου, κι εγώ θα είχα μια δυσκολία, μπορεί και δύο... Ίσως μεγαλώνουμε και ανεβαίνουν οι προδιαγραφές... Γι΄αυτό είναι και τόσο ευλογημένες (και στον ίδιο βαθμό καταραμένες) οι νεανικές ατασθαλίες. Για την γνώση που μας αναγκάζουν να κουβαλούμε διαχρονικά...

Καλή εβδομάδα μάτια μου,
Ε.