Joseph Brodski: Αυτή η πόλη σου κόβει την ανάσα όποιες κι αν είναι οι καιρικές συνθήκες...

Joseph Brodski

"Αυτή η πόλη σου κόβει την ανάσα όποιες κι αν είναι οι καιρικές συνθήκες, η ποικιλία των οποίων, όπως και να χει, είναι κάπως περιορισμένη. Κι αν είμαστε πράγματι συνώνυμοι με το νερό, το οποίο είναι απόλυτα συνώνυμο με το χρόνο, τότε αυτό που αισθάνεσαι γι αυτή την πόλη κάνει το μέλλον καλύτερο, συνεισφέρει σε αυτή την Αδριατική ή τον Ατλαντικό του χρόνου που αποθηκεύει τις αντανακλάσεις μας..."

Υδατογράφημα, μετ. Μαργαρίτα Μανσόλα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1997

ΣΑΝ ΕΛΕΓΕΙΑ

Στην παγερή βροχή στεκόμουν τότε,
μπρος στη στοά του Χρηματιστηρίου.
Και το λογάριαζα ουράνιο δώρο.
Θα' χα τους λόγους μου. Μιαν εποχή.
Ήμουν κι εγώ ευτυχισμένος. Ζούσα
στη φυλακή για τους αγγέλους -ίδιος
βρυκόλακας. Στην όμορφη που από
τη σκάλα έτρεχ' έξω έστηνα
ενέδρα σαν τον Ιακώβ.
Χαθήκαν
όλα αυτά για πάντα. Κρυφτήκαν κάπου.
Απ' το παράθυρο κοιτώντας γράφω
το πού χωρίς ερωτηματικό.
Σεπτέμβρης τώρα. Μπρος μου - κήπος, πέρα
οι κεραυνοί που σκάνε μεσ' στ' αυτιά.
Τ' αχλάδια μέσ' στους θύσανους των φύλλων
φουσκώνουν σχήματα αρσενικά.
Μέσα στο νυσταγμένο μου μυαλό -
σαν τον τσιγγούνη που απ' την πίσω πόρτα
μονάχα δέχεται τους συγγενείς του -
η ακοή τη μπόρα αφήνει μόνο
χωρίς καν μουσική, αθόρυβα.


Joseph Brodski
μετ. Μιχάλης Μόσχος

περ. Πλανόδιον, τχ. 8 (φθινόπωρο 1988)


Ο Γιόζεφ Μπρόντσκι, ο νομπελίστας ποιητής, κριτικός και μεταφραστής γεννήθηκε στην Πετρούπολη (πρώην Λένιγκραντ). Ο πατέρας του Αλέξανδρος Μπρόντσκι, ήταν αξιωματικός του ναυτικού. Όμως το καθεστώς του Στάλιν τον αποστράτευσε πρόωρα επειδή ήταν εβραίος. Το 1964 ο Μπρόντσκι συνελήφθη για "κοινωνικό παρασιτισμό". Παρόλο που ως τότε είχε, περιστασιακά, εξασκήσει διάφορα επαγγέλματα, την εποχή εκείνη δεν ήθελε να ασχοληθεί με τίποτε άλλο πέρα από την ποίηση. Άλλωστε τον είχε ήδη ξεχωρίσει η μεγάλη Άννα Αχμάτοβα, η οποία έφτασε να τον αποκαλέσει "παιδί θαύμα" της ρωσικής ποίησης. Στη δίκη που ακολούθησε, καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια υποχρεωτική εργασία σε αναμορφωτικό στρατόπεδο, στην περιοχή του Αρχαγγέλου της βόρειας Ρωσίας. Τελικά εξέτισε μόνο τους είκοσι μήνες. Το 1972 ακολούθησε το δρόμο της εξορίας. Μετανάστευσε στις ΗΠΑ, μετά από σύντομη παραμονή σε Βιέννη και Λονδίνο, αφήνοντας πίσω του τους γέρους γονείς και τον εξώγαμο γιο του. Το 1987 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ. Το έργο του περιλαμβάνει, μεταξύ των άλλων, τις ποιητικές συλλογές, "A part of speech", "To Urania", "So forth", το μυθιστόρημα "Watermark" ("Υδατογράφημα", μτφρ. Μαργαρίτα Μανσόλα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1997), δύο συλλογές δοκιμίων, το "On grief and reason" και "Less than one", καθώς και το ταξιδιωτικό βιβλίο "Travel on Venice". Πέθανε τον Ιανουάριο του 1996 σε ηλικία 56 ετών.

Πηγή: Πύλη, Εκδόσεις Καστανιώτης