Εισαγωγή στην Ιστορία των Καλλεργών και η ρομαντική ιστορία μιας γυναίκας που αγαπήθηκε από ποιητές και συνθέτες της Ευρώπης του 19ου αιώνα...

Η χαρά του ιστολογείν και πόσο μικρός είναι ο κόσμος!
Όταν προχθές ανάρτησα το ποστ του Τζουγανάκη με την Κοξαρέ, δεν φαντάστηκα ότι θα υπήρχε άνθρωπος που θα αναγνώριζε το ερειπωμένο αρχοντικό της φωτογραφίας στον λόφο της Κοξαρές και θα μου έγραφε: «Πρόκειται για τα ερείπια του αρχοντικού του μεγάλου κρητάρχοντα του 17ου αιώνα Ιάκωβου Καλλέργη. Σήμερα δεν υπάρχει ούτε ίχνος, ούτε καν αυτά τα ερείπια.»
Έτσι αυτή η φωτογραφία στάθηκε αφορμή να γνωρίσω τον εκλεκτό συμπατριώτη μου από το Ρέθυμνο, τον γιατρό Μανόλη Καλλέργη ο οποίος είναι και πρόεδρος του Συνδέσμου Διαδόσεως Καλών Τεχνών του Ρεθύμνου και όχι μόνο. Έχει γράψει λοιπόν και το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για την ιστορία των Καλλέργηδων «Εισαγωγή την ιστορία των Καλλεργών» και μου είπε πολλά και ιδιαίτερα ενδιαφέροντα για μια γυναίκα, την Μαρία Καλλέργη την πιανίστα, που η ιστορία της, όπως μου την περιέγραψε, μου θύμισε την πασίγνωστη πια, Λου Σαλομέ. Έχουν μάλιστα στο Ρέθυμνο την Τετάρτη στις 12 Νοεμβρίου, ένα μουσικό αφιέρωμα στην Μαρία Καλλέργη! Δυστυχώς δεν θα μπορώ να είμαι, αν και πολύ θα το ήθελα, ελπίζω όμως να συντονιστώ με Μαραμή και Κληρονόμο που θα τους καλέσουν για μουσική βραδιά στο Ρέθυμνο. Να λοιπόν τα θετικά και οι χαρές του ιστολογείν. Τον Δημήτρη Μαραμή ο αγαπητός φίλος Μανόλης Καλλέργης, δεν τον γνώριζε. Τον έμαθε από την ανάρτηση, ενθουσιάστηκε κι επικοινώνησε μαζί του. Γνώριζε όμως τον φίλο μου τον Σκεύο τον Παπαϊωάννου, καθηγητή της Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρεθύμνου και μου έδωσε πολύ μεγάλη χαρά η συνειδητοποίηση μιας μεγάλης αλήθειας. Αυτής που λέει ότι ο κόσμος του Πολιτισμού και της Τέχνης είναι πολύ πολύ μικρός. Μα πόσο όμορφος αλήθεια! Να 'σαι πάντα καλά φίλε Μανόλη! Καλή επιτυχία σε ότι σχεδιάζετε και όλη μου την αγάπη στο λατρεμένο Ρέθυμνο που τόσο έχω νοσταλγήσει!

Ο Μανόλης Καλλέργης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1948. Υπηρέτησε παρατεταμένη στρατιωτική θητεία. Είναι γιατρός και υπηρετεί την μάχιμη ιατρική σαν παθολόγος. Ασχολείται και με την ιστορική έρευνα και ειδικότερα με την έρευνα θεμάτων Κρητικού ενδιαφέροντος. Ασχολείται επίσης με τη λογοτεχνία. Έχει γράψει βιβλία, μελέτες, λογοτεχνικά κείμενα και αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά του Ρεθύμνου. Είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Διαδόσεως Καλών Τεχνών του Ρεθύμνου και μέλος του διοικητικού συμβουλίου διαφόρων άλλων φορέων της πόλης.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Οι Καλλέργηδες είναι μεγάλο σόι. Επηρέασαν την ιστορία της Κρήτης όσο κανένα άλλο. Ευτύχησαν να αναδείξουν ένα πλήθος σημαντικών προσωπικοτήτων και έδειξαν ένα ασυνήθιστα μεγάλο δυναμισμό ώστε να επεκταθούν ακόμη και έξω από τα σύνορα της Ελλάδας. Η διερεύνηση της προσφοράς των Καλλεργών στον Ελληνισμό είναι ένας από τους βασικούς στόχους αυτού του βιβλίου.
Για τη συγγραφή της ιστορίας της οικογένειας αυτής δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα κάποια ολοκληρωμένη προσπάθεια. Έχουν βέβαια δημοσιευθεί σημαντικές εργασίες για επιμέρους θέματα από σημαντικούς ερευνητές αλλά λείπει μια ευρύτερη θεώρηση. Αυτός ήταν ο δικός μου στόχος: Μια όσο το δυνατόν ευρύτερη θεώρηση της ιστορίας της σημαντικής οικογένειας, που ενώ απευθύνεται σε ευρύ αναγνωστικό κοινό, δεν θυσιάζει ποτέ την ιστορική αλήθεια.
Η συλλογή των στοιχείων για την εργασία αυτή, πήρε πολύ χρόνο. Είκοσι χρόνια έρευνας χρειάστηκαν, μέχρι να φθάσω σ’ αυτή την έκδοση. Πιστεύω πως ο χρόνος δεν πήγε χαμένος. Η σημασία της οικογένειας των Καλλέργηδων είναι τόσο μεγάλη για την Κρήτη, ώστε άξιζε τον κόπο.
Δίδεται έμφαση στα όποια ιστορικά στοιχεία σώζονται πάνω στο νησί της Κρήτης και αφορούν την οικογένεια. Τα οικόσημα, οι επιγραφές τα τοπωνύμια και οι εκκλησίες που σώζονται στο νησί, είναι οι πολύτιμες πηγές που μας δίνουν πληροφορίες για την ιστορική διαδρομή των Καλλέργηδων. Ο συνδυασμός των πληροφοριών μας οδηγεί στα κατάλληλα συμπεράσματα για τους κλάδους που διαμορφώθηκαν στα διάφορα γεωγραφικά διαμερίσματα της Κρήτης και τη δραστηριότητά τους, ενώ τα δημοτικά τραγούδια που από ένα μεγάλο βάθος χρόνου έφθασαν μέχρι τις μέρες μας για να φέρουν τον απόηχο της παλιάς δόξας, συμπληρώνουν την εικόνα Οι βιογραφίες των σημαντικότερων Καλλέργηδων θεωρήθηκαν απαραίτητο να συμπεριληφθούν.
Κύριο μέλημά μου ήταν η αντικειμενικότητα, βασική αρετή κάθε ιστορικού κειμένου. Τα στοιχεία έχουν ελεγχθεί και διασταυρωθεί όσο ήταν δυνατό. Δεν παρασύρθηκα σε υπερβολές. Ευχαριστώ όσους με ενθάρρυναν και όσους με βοήθησαν. Εύχομαι η έκδοση αυτή να συμβάλλει στη μελέτη της οικογένειας των Καλλεργών και να δώσει ώθηση για παραπέρα έρευνα η οποία είμαι βέβαιος πως θα αποφέρει πολλά και ενδιαφέροντα.



To PALAZZO CALERGI στη Βενετία


To οικόσημο Καλλέργη στο PALAZZO CALERGI στη Βενετία

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΔΟΣΕΩΣ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

ΜΟΥΣΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΕΡΓΗ


Cyprian Kamil Norwid, Maria Kalergis 1845

Η ρομαντική ιστορία μιας γυναίκας που αγάπησε τη Μουσική και αγαπήθηκε από ποιητές και συνθέτες της Ευρώπης του 19ου αιώνα

Αφηγείται: Ο ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ
Στο πιάνο: Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΙΧΑΛΑ
Ερμηνεύει τα έργα που αφιέρωσε
ο FRANTZ LISZT στη ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΕΡΓΗ:

1. FRANTZ LISZT, Salve Maria de Jerusalem.
2. FRANTZ LISZT, Premiere Elegie, S130 (1874)

ΤΕΤΑΡΤΗ 12 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, 8.30 μ.μ.
Αίθουσα Ελληνικού Ωδείου Ρεθύμνου
Είσοδος Ελεύθερη

Του ΜΑΝΟΛΗ ΚΑΛΛΕΡΓΗ
Γιατρού

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ιστορία της Marie Kalergis είναι μια ρομαντική ιστορία. Ακόμη, είναι μια ιστορία γεμάτη μουσική. Γιατί η ξεχωριστή αυτή γυναίκα αγάπησε τη μουσική όσο τίποτα άλλο, και της έτυχε να ζήσει κοντά στους μεγαλύτερους Ευρωπαίους μουσουργούς του 19ου αιώνα. Είχε και άλλα χαρίσματα: Ήταν πολύ όμορφη και πολύ έξυπνη. Κι ακόμη, είχε την τύχη να είναι και πλούσια συγχρόνως.
Όλα αυτά δεν θα ήταν αρκετά για να αποφασίσω να ασχοληθώ μαζί της, αν δεν υπήρχε και το άλλο: Πως το Γενάρη του 1839 παντρεύτηκε τον Κρητικής καταγωγής Ιωάννη Καλλέργη. Με το γάμο αυτό η Marie παρέλαβε το αρχαιότατο Κρητικό επίθετο, το οποίο, αν και δεν ήταν καν Ελληνίδα, δεν ηθέλησε να το αποχωρισθεί ποτέ μέχρι το τέλος της ζωής της. Μ’ αυτό το επίθετο έγινε γνωστή στους μουσικούς κύκλους της Ευρώπης, και όχι μόνο σ αυτούς. Η ενδιαφέρουσα ιστορία της, είναι εντελώς άγνωστη στην Ελλάδα. Θεωρώ σημαντική τη δημοσίευσή της όχι μόνο για το συναισθηματικό στοιχείο που εμπεριέχει, αλλά και γιατί πιστεύω ότι αποτελεί μια ακόμη γέφυρα που μας συνδέει με την Ευρώπη, αυτά τα χρόνια που έχομε ανάγκη σαν Έλληνες , να πιστεύομε στην Ευρώπη.

ΚΑΤΑΓΩΓΗ

Η Marie Kalergis γεννήθηκε στη Βαρσοβία στς 7 Αυγούστου του 1822. Ήταν κόρη του Frederic Nesselrode, διοικητή της χωροφυλακής της Βαρσοβίας. Όμως οι Nesselrode, αν και ζούσαν στην Πολωνία, είχαν Γερμανική καταγωγή. Αυτό διότι στα μέσα του 18ου αιώνα τα νεώτερα μέλη της οικογένειας εγκατέλειψαν τις Γερμανικές κοιλάδες, ζητώντας μια καλύτερη τύχη ανατολικά, στην Πολωνία και στη Ρωσία. Ουσιαστικά δηλαδή η Marie Nesselrode ήταν Γερμανίδα στην καταγωγή αλλά γεννήθηκε στη Βαρσοβία. Εκεί έζησε τα πρώτα χρόνια της. Πατέρας της ήταν ο Frederic Nesselrode, και μητέρα της η Πολωνέζα Thecla Gorska.
Ενώ η μικρή Marie είναι σε ηλικία μόλις 6 ετών, βαριά σύννεφα απειλούν τη γαλήνη των παιδικών της χρόνων. Οι γονείς της έχουν οικονομικά προβλήματα και συγχρόνως βρίσκονται στα πρόθυρα του χωρισμού. Η μητέρα της, η Thecla, κρίνει πως οι συνθήκες για τη μικρή δεν είναι καλές και βρίσκει μια λύση: Πείθει τον εξάδελφό του συζύγου της, Charles Nesselrode, υπουργό των εξωτερικών και καγκελάριο της Ρωσίας και τη γυναίκα του κοντέσα Gouriew, να πάρουν μαζί τους και να αναλάβουν την ανατροφή της μικρής Marie. O πατέρας της Frederic συμφώνησε, αφού έτσι κι αλλιώς επρόκειτο να χωρίσει, και η αναχώρηση του παιδιού από το σπίτι φαινόταν αναπόφευκτη. Άλλωστε, οι προοπτικές για το μέλλον της κόρης του κοντά στον πανίσχυρο και πάμπλουτο εξάδελφό του ήταν άριστες. Έτσι η εξάχρονη Marie Nesselrode αποχωρίζεται πρόωρα τους γονείς της, και φεύγοντας από τη Βαρσοβία πηγαίνει στην Πετρούπολη όπου εγκαθίσταται μέσα στο ίδιο το υπουργείο των εξωτερικών.

Ας ακούσουμε τί θα απολαύσουν οι φίλοι του Ρεθύμνου την Τετάρτη.

Claudio Arrau plays Liszt Salve Maria de Jerusalem

Salve Maria!de l'opéra Jérusalem(I Lombardi)(first version)(1848).

Leslie Howard plays Liszt "Première élégie", S.196 (1874)

Το βιβλίο του Μανόλη Καλλέργη «Εισαγωγή την ιστορία των Καλλεργών», μπορείτε να το παραγγείλετε στο email του συγγραφέα ή να επικοινωνήσετε μαζί του στο τηλέφωνο: 28310 28949