Δευτέρα 9 Απριλίου 2007

Τολέδο και το λουλούδι της Κανέλας...

H πρώτη φορά που από μακριά αντικρύσαμε το Τολέδο, ήταν εκείνο τό απριλιάτικο ηλιοβασίλεμα του '89. Όταν τρέχαμε τη δημοσιά απ' τή Σεβίλλη στή Μαδρίτη.Εβδομήντα περίπου χιλιόμετρα πριν μπούμε στις νοτιοδυτικές γειτονιές της Μαδρίτης κι ο ουρανός αριστερά μας αποτελείωνε την τσακισμένη μέρα και τη σαβάνωνε με μυστήρια βαθύχρωμη πορφύρα.
Κάτω απ' την πορφύρα εκείνης της εκπληκτικής δύσης, ο αγέρωχος βράχος του Τολέδου σηκωνόταν σαν πέτρινο άνθος. Σαν γρανιτένιο πρόπλασμα μυστικής πολιτείας Ιπποτών μέ φόντο το κόκκινο του χυμένου αίματος. Σκιές κάστρων, τρούλων, πύργων και καμπαναριών.Αν τό κόκκινο της Σεβίλλης είναι από το αίμα του ερωτικού πάθους αναμμένο, το κόκκινο του Τολέδου έχει χυθεί απ' τις άγριες μάχες για τον Θεό. Με τον Θεό ίσως. Έρωτας και θεοφοβία. Οι δυο βίαιοι άνεμοι της Ισπανίας που παραδέρνουν στις παράφορες καρδιές και τις προσανατολίζουν στην ακόρεστη δίψα του θανάτου.


H χρονολογία της ίδρυσης του φεύγει τόσο παλιά που δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί, κι ένας αρχαίος θρύλος διηγείται πως ο Αδάμ υπήρξε ο πρώτος βασιλιάς του. Με το όνομα Τολέτουμ το γνώριζαν ήδη οι Ρωμαίοι και το αναφέρει ακριβώς έτσι ο Τίτος Λίβιος. Οι Άραβες του επετέθηκαν με μανία, το κατέκτησαν και με πείσμα το κράτησαν δικό τους επί αιώνες. Για τριακόσια περίπου χρόνια υπαγόταν στο Εμψάτο της Κόρδοβα. Ο Αλφόνσος ΣΤ' το ανακατέλαβε στα 1085 και το έκανε προμαχώνα των Χριστιανών βασιλέων εναντίον των Μαυριτανών. Το 1485 η Ιερά Εξέταση που κατείχε ακλόνητη την εξουσία στην Ισπανία, άναψε στις πλατείες του Τολέδου τις πρώτες πυρές και αποτέφρωνε τους αιρετικούς. Για ένα σχετικά σύντομο διάστημα υπήρξε η πρωτεύουσα ολόκληρης της μυστικοπαθους χώρας μέχρι τό 1560 που ο Φίλιππος Β' έστεψε γιά πρωτεύουσα του τη Μαδρίτη. Και είμαστε πάλι, φέτο, εδώ.
Τέσσερα ακριβώς χρόνια μετά, στην καρδιά του Τολέδου, δίπλα στο ξακουστό Αλκαζάρ. Πίνουμε τις τελευταίες γουλιές του καφέ κι έξω απ' τα παράθυρα, βγαλμένη ολάκερη απ' τα σπλάγχνα του Μεσαίωνα, ανέγγιχτη απ' αυτό που αλλού λέμε «αξιοποίηση» ή «πολιτισμό», ξεδιπλώνεται η σεβάσμια πόλη που δέν επέτρεψε να της ακουμπήσει το πρόσωπο άλλος κανείς εκτός από τον χρόνο και τους ανέμους.Οι περιστροφικοί στενοί δρόμοι, οι κλειστές καγκελόπορτες των πάτιο, τα ερειπωμένα σπίτια, οι εκκλησιές, τα αυστηρά αρχοντικά, τα μοναστήρια, οι εβραϊκές συναγωγές, τα τζαμιά, μας περιστοιχίζουν και μας τραβούν να βγούμε έξω στο φως της καινούργιας μέρας.Καθυστερούμε και παρατείνουμε την ίδια την αδημονία μας. Καθυστερούμε με τη νωθρή καλοτυχία εκείνων που έχουν καιρό μπροστά τους, καιρό μπόλικο και εύπλαστο στά δάχτυλα της θέλησης και της τύχης.Ο φετινός όμως Απρίλης δεν είναι ακόμα ζεστός, δεν είναι κόκκινος. Δεύτερη μέρα σήμερα εδώ και τα χρώματα συνεχίζουν να είναι χρώματα φθινοπωρινά. Γκρίζα, γαλανά, χλωμά. Ο ήλιος παρουσιάζεται και πάλι κρύβεται, κι όταν παρουσιάζεται έχει το αχνό κίτρινο του διαλυμένου κρόκου.Κι η άνοιξη κρύβεται. Κρυμμένη κάπου στέλνει λίγους ευαγγελισμούς και ισχνά μηνύματα με το ξαφνικό τίναγμα κάποιων χελιδονιών ή με το μακάριο γουργουρητό άφαντων περιστεριών στα κεραμίδια.
Βγαίνουμε έξω και περπατούμε ξανά την χθεσινοβραδινή διαδρομή, όσο γίνεται πιο πιστά μια κι ο λαβύρινθος των στενών δρόμων δεν αστειεύεται.Είναι πρωί κι έχει κρύο.Η κίνηση στους δρόμους αρκετή αλλά οι τουρίστες, ευτυχώς για μας, λίγοι. Οι τουρίστες αποχρωματίζουν τους τόπους. Σκορπίζουν γύρω τους μιαν ανώνυμη ρηχότητα, μετεωριζόμενα χνούδια που ξεριζώθηκαν, που έχασαν κάθε συνοχή και ζαλίστηκαν. Οι περισσότεροι μοιάζουν νa αγχώνονται νa φωτογραφίσουν μιa copa αρχίτερα τα πάντα. Θα τα παρατηρήσουν αργότερα, στο σπίτι τους, κοιτώντας τις φωτογραφίες. Σμικρυμένα και επίπεδα κάτω απ' τη ζελατίνη των άλμπουμ.Σήμερα όμως οι τουρίστες στο Τολέδο είναι λίγοι. Το Καθολικό Πάσχα γιορτάσθηκε μιαν εβδομάδα πιό πριν κι έτσι οι ταξιδιώτες των διακοπών έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους και στις δουλειές τους.

Αποσπάσματα από το Λουλούδι της Κανέλλας της Μάρως Βαμβουνάκη. Εκδόσεις Φιλιππότη
Foto: Ghteytria
Γύριζα όλη μέρα στα στενά δρομάκια του Τολέδου, οσμιζόμουν θειάφι, σαν να 'χε πέσει κεραυνός, σαν να 'χε διαβεί λιόντας και μύριζε θεριό ο αγέρας, τρεις και πάνω αιώνες ύστερα από το πέρασμά σου. Τι τρομάρα, τι χαρά να περπατάς και να νιώθεις μία μεγάλη ψυχή να καταχτυπάει τα φτερά της από πάνω σου!

Νίκος Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο

4 σχόλια:

artois είπε...

La flor de canela

Kαλή ακρόαση

Ανώνυμος είπε...

fffffffffffff! Δε ζηλεύω... Έχουμε κι εμείς κάστρο και ποτάμι... ΑΑΑΑΑΑΑΑΑΑ ζηλεύω το παραδέχομαι! Θέλω και εκεί!

μαριάννα είπε...

Χαμογέλασα με τόση ικανοποίηση μόλις το είδα, σαν τις κότες που όταν πίνουν νερό κοιτούν τον ουρανό, ευχαριστώντας κάποιον εκεί ψηλά για την απόλαυση...
Είσαι η επόμενη λέξη artois γι αυτό σε πάω με χίλια!
Ευχαριστώ... είναι όνειρο! Διάλεξες υπέροχη εκτέλεση!Δεν την ήξερα... Με δεύτερη τη Maria Dolores Pradera, που είναι η αγαπημένη μου, τρίτη του Caetano Veloso και φυσικά την παλιά στο βινύλιο του μπαντονεονίστα Salustiano Paco Varela, γνωστού ως Héctor Varela...La flor de la canela(C.Granda)H.Varela-J.Falcón-F.Soler
Κάποτε έζησα έναν έρωτα με κάποιον απίστευτο άντρα, τον μοναδικό σε όλη μου τη ζωή που μπορούσαμε να μοιραστούμε τέτοια έκσταση στη μουσική και όχι μόνο... Μου χάρισε περισσότερα από 2000 τραγούδια εκπληκτικά και με μύησε και στις παλιότερες εκτελέσεις. Γιατί εγώ πάντα προτιμώ τις καινούριες, λόγω ποιότητας ήχου και ενορχήστρωσης. Όμως έμαθα να τις ψάχνω και ανακάλυψα υπέροχες φωνές και πραγματικά έζησα μεγάλες συγκινήσεις. Εγώ πάλι του έδειχνα τα καινούρια και τον έμαθα να ακούει ελληνικά που ως τότε αρνιόταν. Να φανταστείς ότι με αυτόν τον άντρα χορεύαμε τάνγκο από το τηλέφωνο... και σάλσα και βαλς και φοξ τροτ...και ότι άλλο κουλό ακούγαμε παρέα. Ή βλέπαμε ταυτόχρονα φωτογραφίες που είχαμε στείλει ο ένας στον άλλον από τα ταξίδια μας. Ή διαβάζαμε αποσπάσματα τηλεφωνικά που μας εξίταραν, όπως το λουλούδι της κανέλλας που του είχα χαρίσει και το διάβασε μονορούφι. Μη σου πω ότι πιο πολύ μου έχουν μείνει οι στιγμές που ζούσαμε από μακριά... εκτός από την αυτοκινητάδα με βροχή και μουσική μέχρι το ξημέρωμα και τις προβολές των σλάιτς στον τοίχο του. Ευτυχώς που οι συνθήκες μας ήταν απαγορευτικές και το λήξαμε πριν παλιώσει, κρατώντας τις υπέροχες αναμνήσεις...

Un abrazo muy fuerte artoi...me gustas! ;)

μαριάννα είπε...

χμ... κι εγώ σε ζηλεύω σαν το Λαυρέντη για τους Γάλλους σου γλυκιά μου! Μπορεί και εδώ που ζω να έχουμε κάστρα ονειρεμένα όπου γίνονται συναυλίες και κοντσέρτα μαγικά κάτω από φεγγαράδα... αλλά δεν έχουμε τα φλογερά γαλλάκια που είναι άπαιχτα... όταν βγουν καλά. Δεν είναι πολλά, αλλά όταν βγουν, είναι και γαμώ τη γοητεία! ;)
Δεν βρίσκω το Τούρκο να στο χαρίσω, αλλά σου αφιερώνω το καλύτερό μου από το λατρεμένο μου δίδυμο:
Greek - Laurevris Maxairitsas & Dionisis Tsaknis - Wres Siwpis (Ftaine Ta Tragoudia) (Live)

Φταίνε τα τραγούδια
που με πήραν απ' το χέρι
ΚΑΤΙ ΣΤΙΧΑΚΙΑ ΣΑΛΕΜΕΝΩΝ ΕΡΑΣΤΩΝ
μα εμένα τη στιγμούλα μου
πίσω ποιός θα μου φέρει...
Εγώ ότι αγάπησα
σε κείνον το χρωστώ...