Κάρολος Κουν για τον Γ. Χρήστου: «...Δεν έχουμε καταλάβει τί χάσαμε. Τι έχασε η μουσική, αυτό δεν είμαι εγώ σε θέση να το πω, με το θάνατό του. Αλλά δεν έχουμε καταλάβει και τι έχασε η τραγωδία. Και σ' αυτόν τον τόπο πολύ αργά αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τι μας έλειψε.»

Δύο σπάνια βίντεο. Μοναδικά. Στο πρώτο ο Γιάννης Χρήστου στο στούντιο ηχοληψίας με τον Κάρολο Κουν παρόντα, σε φιλμάκι ερασιτεχνικής λήψης του Μίμη Κουγιουμτζή, είναι ίσως η μόνη ζωντανή καταγραφή του συνθέτη στην Ελλάδα. Το υπόγειο στούντιο ΕΡΑ ήταν στη Σταδίου, λίγο πιο κάτω απ' το Θέατρο Τέχνης. Ο Κουν παρακολουθεί από μια γωνιά καπνίζοντας συνεχώς. Η ηχοληψία τέλειωσε γύρω στις τρεις. Όλοι θα συναντηθούν στο εστιατόριο Κεντρικόν που είναι απέναντι απ' το Στούντιο. «Με τον Χρήστο δούλεψα αφάνταστα δημιουργικά. Δεν είναι δική μου δουλειά οι Πέρσες. Όσο είναι δική μου είναι και δική του. Γιατί αλληλοερεθιζόμασταν... Δούλευε εκείνος πάνω στον ήχο. Έκανε μια ενορχήστρωση του λόγου. Πολύτιμη. Δεν ξέρω πώς θα την ξανακάνω ποτέ. Μου 'πε χαραχτηριστικά η μάνα του την ημέρα που πέθανε: - Και τώρα εσύ τί θα κάνεις;

Η τραγωδία είναι μια μορφή θεάτρου ηχητική και πλαστική μαζί. Για να δοθούν ορισμένα νοήματα παρακάτω. Η πλαστικότητα ως ένα βαθμό είναι πεδίο που το γνωρίζω, το ξέρω καλά, το αισθάνομαι πολύ. Δεν έχουμε καταλάβει τί χάσαμε. Τι έχασε η μουσική, αυτό δεν είμαι εγώ σε θέση να το πω, με το θάνατό του. Αλλά δεν έχουμε καταλάβει και τι έχασε η τραγωδία. Και σ' αυτόν τον τόπο πολύ αργά αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τι μας έλειψε.»

Αποσπάσματα από την επομπή Παρασκήνιο της ΕΤ1 για τον Κάρολο Κουν, που προβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2008.

1. Σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό από τη συνεργασία του Κάρολου Κουν με τον Γιάννη Χρήστου για τους Πέρσες του Αισχύλου.

2. Απόσπασμα συνομιλίας με το Δημήτρη Μαρωνίτη.

3. Σκηνές από τις πρόβες των Βακχών του Ευριπίδη στην Επίδαυρο.

Iστορική στιγμή του 1966 και ιστορική φωτογραφία. Από αριστερά, ο δημοσιογράφος και μεταφραστής Kώστας Σταματίου, ο συνθέτης Γιάννης Xρήστου, η σκηνογράφος Xλόη Γεωργάκη - Oμπολένσκι και ο Kάρολος Kουν. O Xρήστου με τη μουσική του στους «Bατράχους» το 1966 άνοιξε έναν καινούργιο δρόμο που κανείς δεν τόλμησε να μιμηθεί (φωτ.: Αργυρόπουλος).

Πηγή φωτό: Καθημερινή

Στο δεύτερο βίντεο, μια εξαιρετική σύνθεση της μουσικής του Χρήστου και της ποίησης του Έλιοτ από το έργο του Γιάννη Χρήστου: «Έξι τραγούδια σε ποίηση Τ. Σ. Έλιοτ». Εξαιρετική η επιλογή των εικόνων του βίντεο. Συγχαρητήρια στον δημιουργό!

Περίφημο έργο για μεσόφωνο και πιάνο/ορχήστρα του Γιάννη Χρήστου. Είναι τα εξής: 1. New Hampshire ("Νιού Χάμσαϊρ", από τα "Τοπία", Ι). 2. Death by water ("Θάνατος από πνιγμό", από την "Έρημη Χώρα, ΙV). 3. Melange adultere de tout ("Μίγμα που μοιχεύει το Παν", από τα "Ποιήματα 1920"). 4. Eyes that last I saw in tears ("Μάτια, που τα είδα πρόσφατα δακρυσμένα", από τα "Ελάσσονα ποιήματα"). 5. The wind sprang up at four o' clock ("Ο άνεμος ξεπήδησε στις 4 ακριβώς", από τα "Ελάσσονα ποιήματα"). 6. Virginia ("Βιρτζίνια", από τα "Τοπία", ΙΙ ). Το ιστορικό σύνθεσης, σύμφωνα με τον ίδιο τον συνθέτη (Αλεξάνδρεια 20 Νοεμβρίου 1957), έχει ως εξής: "Η ιδέα να γράψω τραγούδια πάνω σε ποιήματα του Έλιοτ μου ήρθε στη Ρώμη, το 1950. Τότε γράφτηκε (και ενσωματώθηκε στη Συμφωνία Νο 1) το "Eyes that last I saw in tears" και έγινε ένα σκαρίφημα για το "Melange adultere de tout" και για το "The wind sprang up at four o' clock". Τότε περίπου γεννήθηκε και η κεντρική ιδέα για το "Phlebas the Phoenician" (η αίσθηση από ένα πένθιμο, ήρεμο, βαθύ πεντάλ και από μια διαπεραστική, θλιβερή καμπάνα - ή από το φάντασμα μιας καμπάνας...). Ξανάπιασα την ιδέα το καλοκαίρι του 1955 και έγραψα ένα σύνολο πέντε τραγουδιών. Καθαρογράφοντας τα πέντε αυτά τραγούδια συνειδητοποίησα πως έπρεπε να προσθέσω ένα έκτο τραγούδι και πως το τραγούδι αυτό έπρεπε να είναι το "Virginia". Αυτό γράφτηκε μέσα σε μια μέρα. Τα έξι τραγούδια για μέτζο σοπράνο και πιάνο ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 1955. Τον επόμενο χρόνο, στη Χίο, μου ήρθε η σκέψη ότι τα τραγούδια αυτά έπρεπε να τραγουδιούνται με συνοδεία ορχήστρας και αργότερα, το καλοκαίρι του 1957, ο Πιέρο Γκουαρίνο μου συνέστησε να πραγματοποιήσω τη σκέψη μου αυτή. Το γράψιμο της ορχηστρικής έκδοσης το ξεκίνησα στις 22 Αυγούστου του 1957 και το τελείωσα τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου". Το έργο (που διαρκεί περίπου 13 λεπτά) πρωτοεκτελέστηκε στις 13.1.1956 στην Αλεξάνδρεια από την Alice Gabbai και τον Piero Guarino (πιάνο). Πρώτη εκτέλεση με συνοδεία ορχήστρας: Αθήνα, Ραδιοφωνική Εκπομπή: Alice Gabbai και Συμφωνική του ΕΙΡ με διευθυντή τον Piero Guarino (ηχογράφηση: 12.11.1958, μετάδοση 4.12.1958).

Πηγή: musipedia.gr

Eyes that last I saw in tears

Eyes that last I saw in tears

Through division

Here in death's dream kingdom

The golden vision reappears

I see the eyes but not the tears

This is my affliction

This is my affliction

Eyes I shall not see again

Eyes of decision

Eyes I shall not see unless

At the door of death's other kingdom

Where, as in this,

The eyes outlast a little while

A little while outlast the tears

And hold us in derision.

Thomas Stearns Eliot